Agastache czyli kłosowiec, to urocza, aromatyczna bylina, produkująca kłosowate kwiatostany rurkowych kwiatków i zdobi nimi ogród od połowy lata aż do jesieni. Różne gatunki kłosowca mogą być w różnych kolorach, nawet czerwonych, różowych i pomarańczowych, ale dominujący jest fioletowy, odcienie niebieskiego i kremowo-zielony.

Agastache wyróżnia atrakcyjność dla pszczół. One nigdy nie ominą takich pachnących anyżem czy lukrecją kwiatów, choć z tymi roślinami (Pimpinella anisum i Hysoppus officinalis) nie mają botanicznie nic wspólnego.

Liście kłosowca mają pyszny, cytrynowy zapach, łodyga jest pusta w środku, kwadratowa w przekroju. Warto je w ogrodzie posadzić, chociaż nie są zbyt długowieczne. Wytrzymają jednak kilka lat.

Charakterystyka

Rodzaj Agastache to kilkanaście gatunków roślin pochodzących z rodziny Lamiaceae. W naturze występują we we wschodniej Azji (jeden gatunek), Ameryce Północnej i Europie (pozostałe).

Agastache urticifolia (kłosowiec pokrzywolistny) występuje we florze Polski. Inne znane gatunki to Agastache anethiodora, Agastache anisata, Agastache aurantiaca, Agastache breviflora, Agastache cana, Agastache cusickii, Agastache foeniculum, Agastache mexicana, Agastache nepetoides, Agastache pallida, Agastache pallidiflora, Agastache pringlei, Agastache parvifolia, Agastache rugosa, Agastache rupestris, Agastache scrophulariifolia, Agastache wrightii, Agastache urticifolia, Agastache neomexicana.

Najbardziej znanym w naszych ogrodach jest Agastache foeniculum.

Ta bylina ma kwiaty ciemnoniebieskie lub kremowo-zielone (Agastache foeniculum ‘Album’). Po przekwitnięciu nie należy ich ścinać, ponieważ są ozdobne zimą. Liście kłosowca są jasnozielone (większość odmian) lub żółte (Agastache foeniculum 'Golden Jubilee').

Warunki uprawy i pielęgnacja

Agastache są łatwe w uprawie. Lubią żyzne i wilgotne, dobrze zdrenowane gleby. Najlepiej rosną na dobrze przepuszczalnych glebach zasadowych, ale tolerują gleby lekko kwaśne a nawet kwaśne. Kochają słońce. Jednak pomimo zachowania tych wymagań, często giną po 3-4 latach.

Dobrze im zrobi dodawanie kompostu jako ściółki na rabatach, co dodatkowo zatrzymuje rozwój chwastów. Zatrzymuje także wilgoć w glebie i wzbogaca ją w materię organiczną.

Rozrośnięte egzemplarze kłosowca są umiarkowanie odporne na suszę, wymagają stałej wilgoci w glebie. Mocna ekspozycja słoneczna i mało wody, znacznie skraca żywot tych pięknych roślin. Mocne, mroźne wiatry także mogą znacznie zaszkodzić. Dlatego pożądane jest okrywanie kęp jesienią.

Rozmnażanie

Kłosowce rozmnaża się przez podziemne sadzonki - rozłogi z korzeniami, pobierane pod koniec lata lub wysiew nasion (czasem same się wysiewają). Nasiona dojrzewają wewnątrz kłosów, są małe, ciemnobrązowe.

Wysiewamy je w mieszankę torfu z kompostem, regularnie zwilżamy, kiełkują po około 10 dniach w temperaturze 15 - 21 stopni.

Czekamy aż podrosną, będą miały kilka liści i zahartują się (maj), wtedy wysadzamy do gruntu na miejsce stałe.

Choroby i szkodniki

W tym punkcie nie mam o czym napisać, bowiem rośliny te nie chorują, nieznane są też szkodniki, które by atakowały kłosowce.

Najpopularniejsze gatunki i odmiany Agastache

• A. foeniculum 'Blue Fortune' kwitnie od lipca do października i ma wysokość około 90 cm. Z kęp zielonych liści wyrastją lawendowo=niebieskie kwiatostany, mające jaśniejsze "pędzelki". Zyskała nagrodę Royal Horticultural Society 's Award of Garden Merit
• A. foeniculum 'Golden Jubilee' wyróżnia się bladocytrynowymi liśćmi z których wyrastają lawendowo-niebieskie kwiatostany, wysokość około 75 cm
• A. foeniculum 'Bolero' kwitnie bardzo obficie i jest chyba najatrakcyjniejszą odmianą jeśli chodzi o kolor (różowo-purpurowy) i zapach (bardzo aromatyczny)
• A. foeniculum 'Black Adder' jest stosunkowo niedawno wprowadzoną i chyba najlepszą odmianą "niebieską" - o ciemnofioletowych kwiatach Kwitnie długo, od lipca do października. Osiąga wysokość 100 cm, dzięki czemu na rabacie pełni ważną rolę tła. Nieźle się trzyma zimą bez jakiegokolwiek okrycia.
• A. foeniculum 'Green Candle'

• A. foeniculum 'Pink Perfume' wyrasta dość nisko (do 45 cm), kwitnie w kolorze różowym
• A. cana 'Heather Queen' ma ciemnoróżowe kwiaty od wczesnego lata do późnej jesieni i wyrasta do 30 cm
• A. pallidiflora subsp. neomexicana 'Rose Mint' to nowa, piękna odmiana, która jest bardzo pożądana, ponieważ kwitnie w sposób ciągły pachnącymi kwiatami w kolorze różowo-lawendowym od czerwca do września
• A. rugosa f. albiflora 'Liquorice White' ma kwiatostany dość długie, kwiaty w kolorze niebieskim o zapachu lukrecji. Kwitnie w ciągu10 tygodni po wysianiu nasion
• A. aurantiaca 'Apricot Sprite' posiada także aromatyczne liście, ale przede wszystkim wyróżnia się dwuwargowymi, rurowymi, ciemnopomarańczowymi kwiatami, ukazującymi się późnym latem i jesienią. W zasadzie mogę powiedzieć, że w Polsce nie zimuje, ale nawet warto ją uprawiać jako roślinę jednoroczną. Jest urocza i ma egzotyczny wygląd

Zastosowanie

Kłosowce mogą być wszechstronnie stosowane jako rośliny na rabaty bylinowe, do wszelkich zestawień. Te piękne i zdrowe rośliny będą ozdobą angielskich rabat, a także polskiego, rustykalnego ogródka w towarzystwie malw i dziewanny. Doskonałe do ogrodów naturalistycznych. Znakomicie przyciągają roje pożytecznych owadów zapylających i motyli.

Mogą być stosowane jako kolorowe kępy bylin do sporych szczelin w ogródkach ziołowych lub w nasłonecznionych, suchych miejscach, na przykład na kamiennych murkach czy dużych ogrodach skalnych. Do małych się nie nadają, bo są zbyt wysokie i okazałe.

W zestawieniach ładnie wyglądają z trawami Molinia caerulea, Calamagrostis ×acutiflora 'Karl Foerster', delikatnymi kwiatkami Gaura, aromatycznymi Geranium, czarnymi kwiatami Cosmos atrosanguineus 'Chocamocha', fioletowymi Verbena bonariensis, srebrnymi liśćmi Stachys byzantina, Erigeron karvinskianus, ciemnolistymi Sedum 'Matrona', różowymi lub białymi kwiatami Echinacea, żółtymi Coreopsis lub Anthemis.

Wysokie kwiaty niektórych gatunków mogą dorastać prawie do metra, co czyni je idealnymi jako kwiat cięty. Dadzą sobie radę również w pojemnikach, pod warunkiem, że nie zapomnimy o podlewaniu.