Chelsea Flower Show zyskało w 2008 roku całkiem nowe oblicze. Po raz pierwszy wykorzystano do jego promocji modelki topless, z namalowanymi na ciele ogrodowymi motywami. Również jeśli chodzi o zapraszanych na wystawę projektantów - widać, że kiedy świat staje się mniejszy i nie ma już takiego zainteresowania popularnymi stylami ogrodowymi, uwaga skupia się na krajach Dalekiego Wschodu i stąd coraz więcej wniosków o wystawców z Azji. W tym roku było ich trzech.
W 2008 roku nastąpił też wzrost entuzjazmu do zielonych ścian, zielonych dachów i spraw związanych z odzyskiwaniem wód deszczowych (zbiorniki na deszczówkę). Widać również prawie całkowite zaniechanie wykorzystywania w projektach roślin iglastych na rzecz liściastych, dużych drzew i bylin o ciekawej strukturze.
Popularne były też zbiorniki - prostopadłościany ze stojącą wodą niczym poziome lustra, w których przegląda się ogród. Było ich sporo w różnych projektach. Mało pokazało się wody w ruchu, pomijając ciekawą kurtynę wodną w ogrodzie The Lloyds TSB Garden, osłaniającą altanę z czerwonego plexi. Tematem tego ogrodu były podróże.
Projektant Trevor Tooth prezentuje obszar ogrodu, w którym niegdyś był staw, ale ze względu na zmiany poziomu wód wysechł i został przekształcony w kolorowe miejsce z żywymi kolorami, roślinami i architekturą, przywołując wspomnienia z podróży po świecie. Ogród jest otoczony dwumetrowymi ścianami pomalowanymi na czarno i czerwono, które dają osłonę dla niektórych wrażliwych odmian. Ścieżka zawieszona wysoko nad roślinami, wykonana jest z dębowych grubych bali, łącząc okrągłe platformy, mające za zadanie zatrzymać podróżników.
Dużą platformę osłania kurtyna postrzępionej wody, wydobywająca się ze stalowej rynny, Na tym placyku człowiek może znaleźć schronienie przed deszczem lub słońcem pod ekscentrycznym dachem ze stali nierdzewnej i plexi. Nasadzenia roślinne to eklektyczna mieszanka roślin prezentująca różne nastroje. Z przodu znajdują się rośliny, które rosną głównie na suchych i słonecznych stanowiskach, jak agawy, Carex buchananii i goździk kropkowany. Efektowne jest także stare drzewo oliwne i Lagestroemia underplanted i Corokia.
Dalsze nasadzenia roślin tropikalnych stają się coraz bardziej żywe: kanna, lilie, paprocie drzewiaste, palmy, dzielżany i bananowce, Verbena bonariensis. Kolory: pomarańczowe, żółte, niebieskie i fioletowe. Kolorystyka w tylnej części ogrodu jest łagodniejsza: róże, błękity, zielenie i subtelne żółcie.
Garden in the Silver Moonlight projektu Haruko Seki i Makato Saito zdobył srebrny medal. Jakość tego projektu jest wspaniała i na pewno zdobyliby złoto, gdyby w tym ogrodzie było więcej kwiatów. Projekt ogrodu zainspirowany platformą do obserwacji księżyca w Katsura Imperial Villa. W centum ogrodu znajdował się płytki zbiornik wodny obsadzony bylinami ozdobnymi z liści i bambusami, dającymi elementy pionowe. Nad lustrem wody nadwieszono kładkę z jasnego piaskowca. Całość ujmuje niezwykłą prostotą i harmonią.
Tom Stuart-Smith to mój ulubiony projektant. I tym razem jego The Laurent-Perrier Garden mnie zachwycił. Szkielet ogrodu stanowiły drzewka bonsai z grabu, przycięte w eleganckie wielopoziomowe chmurki, obsadzone pod spodem bylinami o zielonych liściach i białych kwiatach (peonie, rodgersje i jarzmianki). Kwiatów w tym ogrodzie było mało, głównie zieleń w różnych odcieniach. Wśród roślin postawiono betonowe, prostokątne zbiorniki ze stojącą wodą, w której odbijają się rośliny, jak w lustrach.
Nagrodę Best in Show i złoty medal zdobył The Daily Telegraph Garden, projekt Arabella Lennox-Boyd. Miała ona już w swoim dorobku 5 złotych medali i 8 lat przerwy. Jej ogród ma wyrafinowany wystrój, cechuje go prostota i piękno. Większość powierzchni ogrodu stanowi płytki (60 cm), elegancki, prostokątny basen okolony kamiennymi płytami i poprzerywany sterczącymi skałami i wąskimi, krętymi wstęgami chodnika i grzybieni.
Z boku rosną wielopoziomowe żywopłoty z cisa, otoczone różami "Dr van Fleet", biegnące do basenu. Ścieżki prowadzą pod duże drzewo Pterocarya fraxinifolia ( skrzydłoorzech kaukaski ), pomiędzy azalie i byliny o białych kwiatach, aż do lustra, którego światło jest częściowo przerwane prostymi liniami bambusa, co daje złudzenie odległości i ciągłości. Drzewo jest otoczone przez wysokie Osmanthus "Evergreen", strzyżone Hebe heterophyllus. W prawym rogu znajduje się Cornus cousa, Rhododendron "Snow", srebrna paproć z rodzaju Athyrium, Miscanthus sinensis "Morning Light", Dryopteris, Iris sibirica, Tellima, Gunnera manicata, Heucherella "Kimon", Rhododendron "Schneewitchen" i "Persil", Arum i Zantedeschia aethiopica "Green Goddess".
W zbiorniku wodnym posadzono 300 białych grzybieni. Lustro szklane jest pochylone o kilka stopni, więc odzwierciedla taflę wody, a nie zwiedzających, patrzących na niie. Umiejscowione jest w gąszczu Phylostachys aurea i P.f. sulphurea viridis. Miejsce do refleksji i spokoju. Inspiracją do tego projektu był ogród Zen w świątyni w Kyoto i symbol Yin-Yang.
Koncepcja Yin i Yang pochodzi z antycznej filozofii chińskiej i metafizyki. Opisuje ona dwie pierwotne i przeciwne, lecz uzupełniające się siły, które odnaleźć można w całym wszechświecie.
Yin (dosłownie rozumiane jako "zacienione miejsce, północne zbocze (wzgórza), południowy brzeg (rzeki), zachmurzenie, zaciemnienie") reprezentowana przez czerń i Księżyc oznacza bierność, uległość, smutek, chłód i zimę, symbolizuje żeński aspekt natury, introwersję oraz liczby parzyste; odpowiada jej noc oraz dusza po. Yin symbolizuje woda lub ziemia. Wszyscy urodzeni w nieparzystych latach.
Yang (dosłownie rozumiane jako "nasłonecznione miejsce, południowe zbocze (wzgórza), północny brzeg (rzeki), światło słoneczne") reprezentowana przez biel i Słońce oznacza siłę, aktywność, radość, ciepło i lato, symbolizuje męski aspekt natury, ekstrawersję oraz liczby nieparzyste; odpowiada jej dzień, niebo oraz dusza hun. Yang symbolizuje ogień lub wiatr. Wszyscy urodzeni w parzystych latach.
Wzajemne oddziaływanie Yin i Yang jest przyczyną powstawania i zmiany wszystkich rzeczy. Z nich powstaje pięć pierwiastków (ogień, woda, ziemia, metal i drewno), a z nich wszystkie inne rzeczy. Wśród sił natury da się zauważyć stany Yin i Yang będące w ciągłym ruchu.
Źródło: Wikipedia
Projektantka przenosi te starożytne wpływy na język współczesnego ogrodu i łączy je z ogrodem angielskim.
The Marshalls Garden That Kids Rally Want!, projekt Marshalls Gardens & Driveways, Ian Dexter wyróżniał się tym, że nie był ogrodem tylko do oglądania i podziwiania. Został zaprojektowany jako ogród do użytku dla dzieci. Mogą one się wspinać po skałach, biegać po kamiennym wężu-ścieżce, przechodzić przez tunele. Jest nawet ażurowa altana. Ogród żyje i stanowi ogromną radość dla jego użytkowników.
Ocean to a Garden, projekt Paul Cooper został niezbyt pochlebnie oceniony. Nie otrzymał żadnej nagrody, uznano, że był nudny i ponury.
Summer Solstice, projekt Buono-Gazewitz, Spencer Fung Architects zdobył srebrno-złoty medal za wybitnie zrównoważone podejście do stworzenia ogrodu użytkowego i jednocześnie pięknego do uprawy żywności. Uniesienie uprawy warzyw ponad poziom gruntu zaczerpnięto ze Średniowiecza. Ogród całkowicie nowoczesny i geometrycznie elegancki.
Cancer Reserch UK Garden, projekt Andy Sturgeon to nowoczesny ogród w lesie, inspirowany walką z rakiem i postępami w tej walce. Ogrod posiada cztery duże, prostokatne baseny, które tworzą ciąg ruchu wody od tyłu do przodu. Fale są wygenerowane komputerowo kroplą deszczu. Tłem ogrodu są metalowe pierścienie w kształcie bańki. Lista roślin obejmuje 30 dużych paproci drzewiastych (Dicksonia antarctica) i buka południowego o nazwie bukan (Nothofagus antarctica). Dobrano także rośliny południowej półkuli, tworzących polany roślin słońca, cienia i miłości.
The Bupa Garden, projekt Clive West zdobył złoty medal zasłużenie. Ogród prezentuje związek między ogrodnictwem i zdrowiem. Został specjalnie zaprojektowany w celu zapewnienia stymulacji sensorycznej dla osób z chorobą Alzheimera i Parkinsona. Nasadzenia roślin wykonano na różnych wysokościach i głębokościach w celu zapewnienia wrażeń dotykowych dla osób w wózkach inwalidzkich.
Rośliny mają żywe kolory, bogato pachnące kwiaty, elementy wodne zapewniające kojący szum, ogromny kamień o ciekawej fakturze i kąciki do posiedzenia i odpoczynku. Nie ma tu ślepych zaułków, gdyż wszystkie drogi zostały połączone.
Posadzono róże, gdyż w domach opieki przeprowadzono badania i zwyciężyły właśnie róże, jako najważniejsze rośliny przywołujące wspomnienia dzieciństwa. Również zapach róż jest ważnym bodźcem pobudzającym wspomnienia, a znany zapach może pobudzić reakcje chemiczne mózgu. Taki ogród może służyć nie tylko pacjentom z otępieniem, ale także dla obniżenia poziomu stresu. Zieleń działa kojąco i przyspiesza ten proces. Wiele kwiatów i ziół ma właściwości lecznicze, np. aspirynę po raz pierwszy pozyskano z kory wierzby, naparstnice dały początek lekom nasercowym, a owoce dzikiej róży mają silne działania terapeutyczne.
Poza tym nie mają efektów ubocznych. Praca w ogrodzie również daje lepsze efekty niż gimnastyka. Kopanie, koszenie trawnika, pielenie i grabienie spala więcej kalorii i jest zdrowsze na stawy niż ćwiczenia. Ogród zwrócił uwagę na ważne dla zdrowia aspekty.
The Savills Garden, projekt Philip Nixon wygrał złoty medal. Ogród zrobił na mnie duże wrażenie ze względu na istotne wykorzystanie bukszpanów, eleganckie linie i subtelne nasadzenia roślin wieloletnich, wykonane jakby kobiecą ręką. Projektanta zainspirowała galeria obrazów, co znalazło odzwierciedlenie w kremowych panelach imitujących ich ekspozycję. Na grysie ustawiono śmiałe, wysokie donice z rojnikami, podświetlone od dołu dyskretnymi tubami. Phil lubi rzeźbiarskie nasadzenia, drzewa, kremowe i zielone kolory, kontrasty, ramki. Tutaj widać podwójne i potrójne podkreślenia linii i konturów, ekrany z cisa. Z roślin kwitnących zastosowano jarzmianki, mroczne Geranium phaeum "Lilly Lovell" i Iris "Sable Red".
A Cadogan Garden, projekt Robert Myers zawiera niektóre z najbardziej znanych ulic i placów ogrodowych w Londynie. Odzwierciedla historię i przyszłość Cadogan Estate. Jest to nowoczesny obiekt inspirowany współczesnymi dziedzińcami i historią. Ogród jest pomyślany jako część większego, wspólnego dziedzińca dzielnicy mieszkaniowej, do siedzenia i odpoczynku, z dużą ilością wody i bujną roślinnością służącą do ochłody. Centrum ogrodu zajmuje zespól niskich krzewów, paproci i roślin zielnych z białymi kwiatami, tworzących atmosferę lasu. To wizja możliwości zielonej architektury przyszłości.
The Oceanico Garden, projekt Diarmuid Gavin & sir Terence Conran to brązowy medalista Chelsea 2008.
Centrum ogrodu to prostokątna altana z jasnego drewna, z możliwością otwierania trzech z czterech ścian w gorące dni. To miejsce dla ludzi, aby zatrzymać się, usiąść, zrelaksować i zanurzyć w atmosferze raju, z dala od zgiełku i gwaru życia codziennego. Inspiracją były druciane, francuskie krzesła z roku 1940. Dramaturgii w centrum ogrodu dodają metalowe stokroty, które wyrastają z ziemi na różną wysokość wśród zielonego gąszczu liści.
Krzesła i stoły rozstawione są w pewnych odległościach. Oprócz kawiarni i winiarni jest tam las i wielopniowe drzewo, świetne miejsce do zabawy na świeżym powietrzu. Drogi zbudowano z cegieł z odzysku.
Bujna roślinność to przede wszystkim bukszpanowe kule różnej wielkości, Stipa tenuissima, Alium, Lavandula, Rosmarinus, Salvia oficinalis, Alchemilla mollis, Thymus, Campanula, Pachysandra terminalis, Digitalis.
Fot. Danuta Młoźniak - Gardenarium
