OK, tak zrobię. Z bólem serca, bo żal mi każdego jednego drzewa, ale tak podejrzewam, że ostatecznie to będzie z korzyścią i dla przyszłych nasadzeń i dla samych sosen. Poza tym oczywiście szanuję zastane warunki i będą one punktem wyjścia dla ogrodu.
Dzięki Danusiu za wszystkie porady

Trudno jest pogodzić i ogród i las, bo w zasadzie masz lasek sosnowy. A może po prostu ominąć lasek, a ogród robić tam, gdzie nie ma sosen, czyli na froncie, przy domu, tarasie?

W tym kierunku idą moje myśli Ale te sosny i tak trzeba przetrzebić. Z drugiej (i trzeciej, i czwartej) strony też zresztą rosną, tyle, że w mniejszej ilości.

Dobrze zniosą takie stanowisko z krzewów liściastych derenie białe np. 'Sibirica Variegata', albo 'Elegentissima' - mają białe listki, rozświetlą cień.

Wpisuję na listę optymalnych roślin, dziękuję.