Widok na dom z ogrodu formalnego Helmingham Hall należy do rodziny Tollemache od setek lat (osiemnaście pokoleń). Otoczony fosą i pięknymi ogrodami oraz pastwiskiem jeleni, przyciąga wielbicieli oryginalnych ogrodów, które zachowały się w niezmienionym stanie.

W Helmingham Hall istnieją dwa ogrody, jeden formalny, a drugi o zupełnie innym charakterze. Główny ogród jest po zachodniej stronie, drugi natomiast po wschodniej, założony w 1982 roku. Zamiarem właścicieli było stworzenie czegoś bliskiego okresowi panowania Tudorów, ze starymi, pachnącymi odmianami róż. Ogród ma jako motywy dekoracyjne koło i krzyż. Po kilku latach od założenia wygląda tak, jakby istniał od zawsze. Całość sprawia wrażenie nadzwyczajnego spokoju i piękna.

Poniżej przedstawiam kolejne części ogrodu, które zostały wyodrębnione, lecz stanowią całość Hellmingham Hall. Mnie najbardziej zachwyciły oczywiście żywopłoty węzłowe, gdyż nie spotyka się ich często, poza tym są dość trudne w utrzymaniu. Misternie przycięte, zachwycają o każdym czasie, nawet zimą, kiedy przyprószy je śnieg.

Dokładny plan ogrodów Helmingham Hall

The Parterre z XIX wieku

W ogrodzie formalnym królują kocimiętki, lawenda, bodziszki, liliowce, naparstnice, przywrotnik ostroklapowy, budleje i róże Parter bukszpanowy znajduje się od strony zachodniej domu i otoczony jest cisowym żywopłotem ukształtowanym w ozdobne kopuły. Pomiędzy żywopłocikami bukszpanu rosną stałe nasadzenia, m. in. z santoliny. Rabaty otaczają duże, kamienne urny z sezonowymi kwiatami. Obok parteru, z trzech stron, znajduje się ogród różany, założony w 1965 roku przez Lady Tollemache z pachnących róż i lawendy 'Hidcote'.

Herbaceous Borders

Rabaty obsadzone różami pnącymi, różowymi 'Grüss am Teplitz', 'Albertine', 'New Dawn', 'Adelaide d'Orleans', 'The Garland', 'Félicité et Perpétue', mieszańcami herbatnimi 'Richmond', 'D'tante', 'Blush Rambler', 'Mme Isaac Pereire' i 'Alister Stella Gray'. Sporo też różnych odmian prowadzonych na drutach, których nazw nie udało mi się zidentyfikować. Różom towarzyszą clematisy i pachnący groszek.

Ze starych planów wynika, że ogród był pierwotnie podzielony na osiem części, dopiero w 1986 roku stworzono trawiaste ścieżki spacerowe i łukowe tunele, po których pnie się groszek, fasolka i tykwy. Na początku sezonu gwiazdami tej części ogrodu są stare róże, goździki, lilaki, niebieskie i kremowe kwiaty. Latem wzmagają się silniejsze kolory: czerwienie, brązy i żółcie. Wprowadzono też nasadzenia roślin jednorocznych głównie dla przedłużenia kwitnienia.

Shrub Borders

Na pierwszym planie bylinowa szałwia (Salvia nemorosa) i kwiatostan czosnku  (Allium) Są to mieszane, proste rabaty założone jesienią 1997 roku. Schemat kolorów jest tu następujący: niebieski, żółty i czarny. Rośnie tutaj (Pittosporum tenuifolium), rozmaryny, szałwie, mahonie, Physocarpus 'Diablo', Inula magnifica, Cephalaria, paprocie. W następnym roku dosadzono róże od Davida Austina, Hoheria 'Glory of Almych' i Ceanothus 'Concha', jak również Spiraea arguta. Między nimi rośnie powój i inne niezwykłe rośliny o ciemnoczerwonym kolorze (Delphinium 'Sweet William') i złocienie.

Grass Borders

Skręcając w lewo przed bramą i wychodząc na wschód od granicy sąsiednich domów, spotykamy niezwykłą rabatę złożoną z krzewów ozdobnych, takich jak Griselinia littoralis, Lonicera involucrata i Euonymus 'Red Cascade', poprzerywaną różnymi formami traw. Zauważyłam Festuca glauca, Miscanthus 'Silberspinne', 'Rotsilber', 'Graziella', Luzula sylvatica 'Aurea', Sesleria nitida, Deschampsia 'Petra's Gold', Carex 'Frosted Curls' i Carex testacea, Imperata cylindrica 'Red Baron'.

Annual Border

Wejście do drugiego ogrodu Kontynuując ideę obsadzania rabat, które leżą w obrębie murów wewnątrz ogrodu, stworzono w 1998 roku na pólnocnej stronie cisowe żywopłoty. W każdym miejscu dodano jednoroczne rośliny z siewu, aby dać kolorowe show barw od połowy do końca lata. Kolorystyka tych nasadzeń utrzymana jest w następującej tonacji: róże i czerwienie, błękity i fiolety oraz żółcie i brązy. Idąc dalej spotykamy ozdobne warzywa.

Spring Border

Na zewnątrz muru, między nim a fosą, znajdują się długie rabaty z różnymi systemami nasadzeń. Królują tu od wiosny tulipany, potem irysy, w maju i czerwcu peonie o różnych ciekawych i niespotykanych kombinacjach kolorów. Kolorystykę kwiatów uzupełnia jednoroczna Nigella damascena. Potem ma ona atrakcyjne owocostany. Nie brakuje też tutaj róż: np. 'Captain Hayward', 'Boule de Neige', 'Desprez à Fleurs Jaunes', 'Gloire de Dijon', 'Stanwell Perpetual', 'Kitchener of Khartoum', 'Morletti', 'John Hopper' i Rosa multiflora var. cathayensis. Na mur puszczone są także wiciokrzewy (Lonicera), prusznik (Ceanothus) i mirt (Myrtus).

Late Summer Border

Nad fosą rosna cisowe topiary i kwietna łąka Gdy wychodzimy z tego ogrodu kierując się w stronę Wild Flower Garden, ale przed przekroczeniem mostu Georgea Cartera, mamy rabatę z kwiatami kwitnącymi pod koniec lata. Kolorystyka różowa, srebrna i biała. Główne rośliny to Nicotiana 'Sensation Mixed', Viburnum 'Hillieri', 'Carlessii' i 'Judii', Spiraea 'Gold Flame' oraz różowe i białe hortensje (Hydrangea). Po krzewach róż wspinają się późno kwitnące powojniki (Clematis).

Bridges, Seats & Tunnels

Tworząc łukowate tunele w działkach warzywnych, wprowadzono nowe widoki i ścieżki. Dwa mosty prowadzą z Walled Garden do Apple Walk i nowy most (również zaprojektowany przez Georga Cartera), prowadzi do Wild Flower na końcu głównej rabaty.

The Orchard

Po zewnętrznej stronie muru Przechodzimy nad fosą i dochodzimy do Wild Flower Garden i Orchard. Znajduje się tu także kort tenisowy. Wśród dzikich kwiatów dominują pierwiosnki, stokrotki, dzikie orchidee lubiące podmokłe stanowiska. Jest to coś odmiennego od poprzednich ogrodaców ujętych w formalne ramy. Obszar naturalny i dziki na skraju parku.

The Apple Tree Walk

Skręcając w prawo z Orchard i idąc nadal na granicy parku, napotykamy Apple Walk, wspaniały sad jabłoniowy, kwitnący wiosną.

The Knot Garden

W 1982 roku zdecydowano o utworzeniu nowego ogrodu, który przedłuży dom wizualnie, patrząc zarówno z podniesionego chodnika, jak i z okien domu po drugiej stronie fosy. Każda część jest podzielona na cztery kwadraty, ten od strony południowej został przeznaczony na uprawę ziół. Dwa przeciwne kwadraty pokazują inicjały "T" i "A". Między bukszpanami posadzono rośliny sprowadzone do Wielkiej Brytanii przed 1750 roku.

The Rose Garden

Rabaty biegną wokół kamiennego posągu Flory Poza ogrodem węzłowym posadzono dwie prostokątne rabaty, każda obsadzona Rosa mundi i 'The Fairy', do tego niezapominajki albo kocimiętki. Cztery zewnętrzne rabaty obsadzono białą lawendą i różami: Rosa x alba, Rosa gallica, róże damsceńskie i burbońskie, Rosa rugosa i różne mieszańce herbatnie. Wśród róż wyrastają wiosną rośliny cebulowe, białe naparstnice, niebieskie i białe dzwonki (Campanula perscifolia), Alchemilla mollis, fioletowe bratki i kilka gatunków Geranium. Te gęste nasadzenia o ograniczonym zakresie kolorów są bardzo widowiskowe.

Wewnętrzne rabaty w ramach z hyzopu, obsadzone mnóstwem małych krzewów i roślin zielnych, zakwitają najpierw ciemiernikami, potem fuksjami i hibiskusami. Centrum rabat i punktem wyjścia do podziału całego ogrodu jest wzór z cegły: kwadrat w kole, gdzie w ciasnocie rośnie złocisty tymianek, lilie i narcyzy, kwitnące o różnych porach roku.

Z centralnego koła spokojnie przygląda się kamienny posąg Flory opleciony wieńcem różanym. Wszystkie krawędzie obrzeżone są paskiem z białej cegły i zamknięte gęstym, cisowym żywopłotem.

Ten ogród to kwintesencja dobrego smaku, nieskazitelnych rabat i subtelnych połączeń kolorów.

Fot. Danuta Młoźniak

Słowa kluczowe: ogrody angielskie
2 komentarzy:
Barbara Kunikowska 17:00, 28 wrz 2010

Piękny ogród bardzo lubie takie ogrody

Danuta Młoźniak 18:06, 28 wrz 2010

Ja też uwielbiam ogrody ujęte w ramy z bukszpanu, labirynty i ogrody węzłowe. Nadają ogrodowi szlachetności.