kokorycz jest bodajże rośliną nr. 59 także następną czwórką minimalnie miniemy półmetek

RODZINA: LILIOWATE- LILIACEAE  
Ciemiężyca biała- Veratrum album L.

Ciemiężyca biała jest byliną z silnym bulwiastym kłączem, wieloma korzeniami, wysokości do 1,5m.
Łodygę ma wyprostowaną, grubą, gęsto owłosioną.
Liście są naprzemianległe, szerokoeliptyczne, duże, pod spodem owłosione i pofałdowane wzdłuż nerwów. Górne liście mają kształt lancetowaty.
Kwiaty są duże, promieniste, 6-krotne, zielonawożółte z białymi listkami okwiatu, zebrane w dużą wiechę na szczycie łodygi.
Owocem jest torebka zawierająca oskrzydlone nasiona.
Kwitnie od czerwca do lipca.
W Polsce występuje w Bieszczadach, Karpatach Wschodnich, na wilgotnych górskich łąkach. Znajduje się pod ochroną i jest rośliną trującą.

Surowcem leczniczym są kłącza z korzeniami (Radix Veratri albi). Zbiera się je, usuwa części nadziemne, myje, przecina wzdłuż i suszy. Surowiec zawiera do 1,6% trujących alkaloidów, glikozyd werametrynę, kwas chelidoninowy i weratrynowy.
Alkaloidy ciemiężycy działają silnie na układ sercowo-naczyniowy powodując spadek ciśnienia krwi i zaburzenia rytmu serca. Drażnią zakończenia nerwów ruchowych. Ze względu na dużą toksyczność ciemiężyca jest stosowana głównie w postaci preparatów jako lek obniżający ciśnienie krwi, a w kardiologii przeciw skurczom serca. Zewnętrznie, głównie w medycynie ludowej, w postaci maści przy chorobach reumatycznych i bólach neuralgicznych oraz przeciwko pasożytom skóry (wszom).

RODZINA: LNOWATE- LINACEAE
Len zwyczajny- Linum usitatissimum L.

Len zwyczajny jest rośliną jednoroczną, 30-70cm. wysoką, z delikatną łodygą, która zwykle w górnej części rozgałęzia się.
Ma lancetowate, wydłużone liście, ułożone skrętolegle. Kwiaty występują w szczytowej części w postaci wiechowatej wierzchotki..
Kwiaty 5-krotne, płatki korony błękitne lub niekiedy białe.
Owocem jest torebka o jajowatookrągłym kształcie, zawierająca 10 błyszczących nasion barwy brunatnej.
Kwitnie od czerwca do sierpnia.
Roślina ta była uprawiana od dawna ze względu na olej i włókno. Prawdopodobnie przodkiem lnu zwyczajnego jest len wąskolistny (Linum angustifolium) pochodzący z Indii, gdzie już kilka tysięcy lat temu produkowano lniane tkaniny. Obecnie na skalę przemysłową uprawia się różne odmiany lnu zwyczajnego (m.in. len włóknisty, pośredni oraz rozgałęziony, czyli oleisty), w zależności od przeznaczenia surowca.

Surowcem leczniczym jest nasienie lnu zwyczajnego (Semen Lini, syn. Siemię lniane). Stosowany jest też olej lniany (Oleum Lini).
Nasienie lnu zawiera do 6% substancji śluzowych występujących w łupinie nasiennej, 35% oleju tłustego, 20% białka, glikozydy i enzymy. W niedojrzałych nasionach stwierdzono występowanie toksycznego aminokwasu linatyny. Olej lniany zawiera glicerydy kwasów: linolowego, stearynowego, olejowego i innych.
Ze względu na dużą zawartość śluzu, którego produktami hydrolizy są galaktoza, arabinoza, ksyloza, ramnoza i inne, nasiona lnu są surowcem o działaniu osłaniającym przewód pokarmowy. Stosuje je się również przy chorobie wrzodowej, nieżytach żołądka i jelit, przy zaparciach. Zewnętrznie używany jest w schorzeniach skóry, jak ropnie, owrzodzenia i wypryski skórne. Olej lniany ma działanie głównie powlekające w stanach zapalnych śluzówki przewodu pokarmowego i układu moczowego.
Wewnętrznie stosowany jest przy nieżytach żołądka i jelit oraz nieżytach pęcherza i dróg moczowych, zewnętrznie przy stanach zapalnych skóry.
 

RODZINA: ŚLAZOWATE- MALVACEAE
Prawoślaz lekarski- Althaea officinalis L.

Prawo ślaz lekarski należy do rodziny Malvaceae- Ślazowate. Jest rośliną trwałą (byliną) wysoką do 1,5 m., o grubym i silnie rozgałęzionym korzeniu.
Łodyga szaro filcowato owłosiona, wzniesiona. Cała roślina jest pokryta szarymi i miękkimi włoskami.
Liście 3-5 klapowe; dolne niewyraźnie 5-klapowe, górne niwyraźnie 3-klapowe, na końcach zaostrzone, o karbowanych brzegach. Ułożone są na łodydze skrętolegle.
Kwiaty są różowobiałe, 5-krotne, z licznymi pręcikami zrośniętymi nitkami w rurkę. Ułożone są w kątach liści pojedynczo lub po kilka razem; korona średnicy do 5cm; płatki korony ok. 2 razy dłuższe od kielicha; kielich wewnętrzny o działkach jajowatych, kielich zewnętrzny (kieliszek) o 9-wrębnych równowąskich działkach; nitki pręcików bladofioletowe, pylniki ciemnopurpurowe. 2n=42.

Owocem jest rozłupnia pękająca na liczne rozłupki, które są słabo zmarszczone, nerkowate, płaskie i ciemnobrunatne.
Kwitnie w lipcu i sierpniu.
Gatunek ten pochodzi z obszaru śródziemnomorskiego i jest często uprawiany w ogrodach jako roślina ozdobna. W Polsce występuje rzadko na niżu. Rośnie w wilgotnych zaroślach, w rowach, na łąkach i glebach solniskowych. Gatunek mylony z M. neglecta i Lavatera thuringiaca.
Podstawowym surowcem leczniczym jest korzeń prawoślazu lekarskiego (Radix Althaeae), który uzyskuje się wyłącznie z roślin uprawianych; wykorzystywane są też kwiaty i liście. W drugim lub trzecim roku wegetacji pozyskuje się na jesieni korzeń, który po pozbawieniu kory suszy się. W lipcu i sierpniu zbiera się liście prawoślazu (Folium Althaeae), które suszy się w miejscach zacienionych i przewiewnych lub w suszarniach. W tym samym czasie można również zbierać kwiaty prawoślazu (Flos Althaeae)- robi się to rano, jeszcze przed ich otwarciem.
Korzeń, liść i kwiat prawoślazu (Radix, Folium, Flos Althaeae) zawierają śluz ( w korzeniach do ok. 30%, liście i kwiaty 10%), pektyny, sacharozę, skrobię, betanię i inne związki; w liściach śluz i flawonoidy, jako emolliens, protectivum; przy nieżytach dróg oddechowych (kaszel) i przewodu pokarmowego.

Podstawowe zastosowanie związane jest z zawartością śluzów, które powlekają i chronią przed podrażnieniem błony śluzowej, jamy ustnej, gardła i krtani; łagodzą kaszel i stany zapalne. Wyciągi wodne stosowane są w nieżycie gardła i krtani, kaszlu i chrypce; jako środek osłaniający w chorobach przewodu pokarmowego.
Surowiec leczniczy ma właściwości przeciwkaszlowe i wyksztuśne. Stosowany jest w schorzeniach górnych dróg oddechowych. Wchodzi w skład wielu wyksztuśnych i przeciwzapalnych mieszanek ziołowych.
Kąpiele z dodatkiem odwaru leczą najrozmaitsze choroby skóry, krosty, owrzodzenia, wypryski i liszaje.
Napary łagodzą podrażnienia po wypiciu czystego spirytusu i spowodowane przez żrące leki i kwasy.
Uprawia się podobnie jak malwę i ślaz w rozstawie 60x60cm. Podobna do malwy czarnej, różniąca się lekkim biało-różowym zabarwieniem i kwiatami koloru łososiowego.

RODZINA: ŚLAZOWATE- MALVACEAE
Malwa czarna- Althaea rosea var. nigra (L.) Cav. (Prawoślaz różowy, wysoki, malwa ogrodowa)

Prawoślaz wysoki należy do rodziny Malvaceae- Ślazowate. Jest rośliną dwu- lub wieloletnią (trwałą), dorastającą do 1-2,5m. wysokości (a nawet 3m.), wytwarzającą w pierwszym roku rozetę liściową a w drugim charakterystyczny pęd kwiatostanowy o sztywnych, szorstko owłosionych, grubych łodygach.
Liście są charakterystyczne, duże, długoogonkowe, o sercowatej nasadzie, dłoniaste, 5-7klapowe; dolne 7-klapowe, górne 5-klapowe, na brzegu karbowane, barwy jasnozielonej i obustronnie szorstko owłosione.
Kwiaty są duże, do 10cm, średnicy, osadzone pojedynczo lub po 2-4 w kątach liści. Zabarwienie kwiatów jest różne: białe, różowe, czerwone, purpurowe, fioletowe lub prawie czarne. Istnieją także odmiany o kwiatach pełnych. 2n=42.
Owocem jest rozłupnia.
Kwitnie w lipcu do września.

Pochodzi z Półwyspu Bałkańskiego, w Europie uprawiany jest jako roślina ozdobna i lecznicza, szczególnie odmiany o pełnych kwiatach. Do celów leczniczych używa się tylko odmiany o kwiatach ciemnofioletowych, prawie czarnych. W Polsce roślina ta znana jest jako malwa ogrodowa lub czarna i jest pospolicie uprawiana w ogrodach. Niekiedy dziczeje.
W sierpniu podczas słonecznej pogody zbiera się kwiaty- tak jak u dziewanny pozyskiwane w miarę ich rozkwitania i przekwitania, a następnie suszy w miejscach przewiewnych i zacienionych (po wysuszeniu mają on e prawie czarne zabarwienie). Otrzymuje się w ten sposób surowiec- kwiat malwy czarnej z kielichami (Flos Malvae arborae cum calycibus). Niekiedy zrywa się tylko same korony kwiatowe bez kielicha, otrzymując jako surowiec kwiat malwy czarnej bez kielichów (Flos Malvae arborae sine calycibus). W celach leczniczych mogą być także wykorzystywane odmiany o pełnych kwiatach. Zebrany surowiec nie może być porażony przez rdzę (Puccinia malvacearum). Kwiaty malwy czarnej (Flos Malvae arboreae) zawierają 8- 12% substancji śluzowych, antocyjany, barwniki antocyjanowe (glikozydy delfinidynowe), pektyny, garbniki, żywice, gumy, flawonoidy: astragalinę, izokwercytrynę; nieokreślony hormon roślinny i inne; w medycynie ludowej jako protectivum, ammenagogum. Ze względu na związki śluzowe, które osłaniają błony śluzowe, surowiec ten jest używany przy zapaleniu gardła, kaszlu oraz schorzeniach żołądka i gardła.
Surowiec jest także stosowany, szczególnie korony kwiatowe, do barwienia produktów spożywczych.
W środowisku kwaśnym napar lub wywar z malwy czarnej uzyskuje purpurowo-czerwone zabarwienie.

Uprawia się z nasion bezpośrednio na pole w rozstawie 60x60cm. Bardzo dobrze rozsiewa się samoistnie. Dekoracyjna ze względu na gęste aczkolwiek szorstkie owłosienie.
Najczęściej chyba uprawiana ze względu na swą dekoracyjność jest odm. „czarna mańka” o kwiatach charakterystycznie fioletowo-czerwonych, podobna na wysokość do dziewanny wielkokwiatowej.

no i już za połową

a można zdobyć ciemiężyce do ogrodu,bo malwy mam,nawet czarną?

mam lubczyk rośnie słabo przy rabarbarze,a niedawno się dowiedziałam,że to nie jest dobrana para,muszę jedno przesadzić(

z tego co Emil opisuje,widzę,że z ziołami u mnie nawet nie źle),a z miętą miałam taki problem jak z ogórecznikiem,więc tylko w pojemniki

z melisy robię herbatkę,a też używam liści do lodów i deserów,tymianek do dań włoskich i dziczyzny,bazylię lubię skubnąć nawet pieląc w ogrodzie liście czosnku niedźwiedziego dodaję do sałatek,a majeranek: zbieram2-3 razy(ścinam),kiedyś masarz robiąc u mnie wyroby wędliniarskie ,zapytał skąd mam taki pachnący majeranek,a ja :z mojego ogródka, i byłam dumna))