RODZINA: RÓŻOWATE- ROSACEAE
Wiązówka błotna- Filipendula ulmaria (L.) Maxim.
Wieloletnia bylina ze zgrubiałym kłączem wyrastająca do wysokości 1,5 m.(w uprawie np.ogrodowej nawet 180-200cm).
Łodygę ma prostą, sztywną, nagą i gładką, łatwo łamiącą się, charakterystycznie czerwono nabiegłą. Pęd ulistniony, w górze gałęzisty.
Liście przerywano pierzaste z półokrągłymi ząbkowatymi przylistkami; listki duże, nierówno podwójnie ząbkowane, z wierzchu ciemnozielone (często błyszczące wskutek czego liść wygląda jak skórzasty), spodem filcowate (pokryte gęstym filcem koloru białego); szczytowy największy 3-5 klapowy, szeroki; boczne- szerokojajowate, niepodzielone, w 2-4 parach.
Kwiatostan tworzą bardzo liczne żółtawobiałe (kremowe) kwiaty zebrane w duże podbaldachy.
Kwiaty 5-krotne (o silnym migdałowym zapachu); płatki drobne. Kwitnie w czerwcu i lipcu
Owoców 5-9, śrubowato skręconych, nagich.
Wiązówka błotna występuje pospolicie na terenie Polski, szczególnie na stanowiskach błotnych i wilgotnych (wilgotnych lub bagnistych łąkach, w wilgotnych lasach, rowach i brzegach wód).
Surowcem leczniczym są najczęściej kwiaty (Flos ulmariae), które suszy się w miejscach przewiewnych i zacienionych lub w suszarniach w temperaturze do 30 stopni; lub ziele (Herba ulmariae).
Surowiec (kwiaty) zawiera:
- glikozydy fenolowe (spireina, salicyna)
- olejek eteryczny
- garbniki
- flawonoidy
- kwasy organiczne
- pochodne kwercytyny (hyperozyt, rutyna)
- sole mineralne
Wyciągi i odwary działają napotnie, przeciwzapalnie, przeciwbólowo, przeciwgorączkowo, przeciwreumatycznie; ponadto żółciopędnie i moczopędnie (zaburzenia funkcji nerek), ściągająco i przeciwbakteryjnie.
Odwary z kwiatów Wiązówki stosuje się przy chorobach reumatycznych i przeziębieniach (najczęściej w mieszankach z innymi ziołami), a także do pielęgnacji włosów i jako okłady na trudno gojące się rany.
Wyizolowany z liści zw. garbnikowy (rutozyna B) wykazuje działanie przeciwnowotworowe.
Liści używano kiedyś w farbiarstwie do barwienia tkanin.
Uprawiana w rozstawie 40x40, jako roślina wieloletnia do kilku lat na jednym miejscu (najlepiej rośnie i prezentuje się w okolicach sadzawek, oczek wodnych).
Występujący w kraju drugi gatunek Wiązówka bulwkowa- Filipendula hexapetala Gilib.; Filipendula vulgaris Moench, różni się od poprzedniego korzeniami bulwkowato zgrubiałymi, liśćmi o listkach głęboko wcinanych, w licznych parach, kwiatami 6-krotnymi i owocami nieskręconymi, owłosionymi. Osiąga wysokość 30-60cm. Kwitnie w maju i czerwcu. Występuje na suchych zboczach, w widnych lasach, rozproszona. Można także uprawiać wiązówkę czarną.