Krajobraz jak z epoki dinozaurów, wielkie palmy i paprocie drzewiaste Trebah w Kornwalii to niespotykany ogród, a właściwie subtropikalny raj, dziki i magiczny, zaliczany do 80-ciu najpiękniejszych ogrodów na świecie, zaprojektowany przez Charlesa Foxa i Tony'ego Hibberta.

To stromy, 200-tu metrowy wąwóz, prowadzący w dół do prywatnej, zacisznej plaży u ujścia rzeki Helford. Wąwozem płynie strumień, kaskady przeplatają się ze stawami. Gdzieniegdzie rozsiane są polany z subtropikalnymi palmami (Trachycarpus, Phoenix) i paprociami drzewiastymi (Dicksonia antarctica), które mieszają się z leśnymi drzewami i krzewami, stale zmieniającymi kolor i zapach, umieszczonymi pod okapem stuletnich rododendronów i magnolii.

Ogród o powierzchni 10 hektarów ma część wilgotną i suchą, z charakterystycznymi roślinami tych stanowisk, wszystko opisane, zadbane, gdyż dużą wagę przywiązuje się tutaj do edukacji. Ogród oferuje gościom atrakcje przez cały rok. Wiosną kwitną rododendrony (m.in, rzadkie miejscowe odmiany, jak Rhododendron 'Trebah Gem", "Trebianum" i '"Edmundii",na cześć Sir Edmund Backhouse), azalie i kamelie, latem zachwycają gigantyczne gunnery, jesienią niebieskie "chmury" hortensjowej doliny, a zimą staw i spektakularne sylwetki drzew dominujące w krajobrazie.

Są place zabaw dla dzieci, trasy wędrowne. Policzono, że długość ścieżek w ogrodzie wynosi 6,5 km. Organizuje się imprezy przez cały rok. Rodziny z dziećmi i psami, traktowane w Trebah jak jedna, wielka rodzina, chętnie tutaj przyjeżdżają.

Zobacz dokładną mapę ogrodu

Ten widok z domu na dolinę rzeki jest jednym z najbardziej spektakularnych Posiadłość

Historia Trebah sięga roku 1086, kiedy po raz pierwszy odnotowano właściciela, biskupa Exeter. Przez następne 745 lat była przekazywana w różne ręce. Wiadomo, że dom został zbudowany w XVIII wieku, zmienił właściciela w 1831 roku, kiedy to posiadłość nabyła rodzina Fox z Falmouth.

Historia powstania ogrodu

Projektant i pierwszy twórca ogrodu, Charles Fox, człowiek o ogromnej energii twórczej, posadził pierwsze rośliny w 1840 roku, sprowadzając najrzadsze i najbardziej egzotyczne drzewa i krzewy z całego świata, aby stworzyć ogród, gdzie każda roślina jest posadzona idealnie, dla stworzenia maksymalnego efektu. Poniósł nawet spore koszty tej dbałości o dokładne ustawienie każdego drzewa. Polecił budować rusztowania imitujące wysokość każdego drzewa. Na wieżę wysyłano chłopca z białą flagą, a pan Fox, uzbrojony w teleskop i megafon wydawał polecenia, zmieniając położenie wieży, tyle razy aż był zadowolony.

W 1876 roku, po śmierci Charlesa, Trebah odziedziczyła jego córka Julia i jej mąż, Edmund Backhause. Była to złota era Trebah. Powstała wtedy ogromna kolekcja egzotycznych roślin, rozmnożono wiele rzadkich gatunków rododendronów. W 1907 roku Trebah kupił Charles Hawkins, który ze swoją żoną, Alice przez następne 32 lata rozwijał ogród, powstał dolny staw z różowymi flamingami, zbudowano Boathouse w dolnej części. Posadzono wiele bambusów, ale większość utracono w 1950 roku. Ogród odwiedziło w tych czasach wielu gości, m.in. książę Walii, który zażyczył sobie wysyłkę niektórych roślin do ogrodów Sandrigham.

Nad stawem zwisa ogromny okaz paproci drzewiastej W latach 1961-1971 właścicielem Trebah był kierowca wyścigowy Donald Healey. W 1980 roku Trebah został kupiony przez rodzinę Hibbert, która rozpoczęła program przywracania ogrodu do świetności, jak za czasów wiktoriańskich. Ogrody otwarto dla publiczności w 1987 roku i trzy lata później rodzina przekazała posiadłość organizacji charytatywnej Trebah Garden Trust, aby zapewnić świetność ogrodów dla przyszłych pokoleń. W czasie naszej wizyty, przewodnikiem opowiadającym tę historię była Pani Hibbert.

Trebah Valley

Ten widok z domu na dolinę rzeki jest jednym z najbardziej spektakularnych i pięknych. Twórca ogrodu, Charles Fox z pewnością byłby bardzo zadowolony, widząc swe dzieło po latach. Rośliny ociagnęły niebotyczne rozmiary. To zasługa klimatu Kornwalii i położenia ogrodu w dolinie.

Water Garden

Na początku lata ta część ogrodu eksploduje kolorami pierwiosnków (Primula), zantedeskii (Zantedeschia), tawułek (Astilbe) w zestawieniu z egzotycznymi kształtami paproci drzewiastych i palm.

Chusan Palms

To prawdopodobnie jeden z najsłynniejszych widoków Trebah, daje się odczuć atmosferę niczym w Himalajach. Z niższej roślinności tryskają niczym fontanny ogromnej wysokości (około 16 m) tropikalne palmy z rodzaju Trachycarpus i Phoenix, uważane za najwyższe na Wyspach Brytyjskich.

Chile Coombsa

Niespotykany jest widok na dolinę, zwłaszcza wczesnym latem, kiedy przez niebieskie łany "bluebellsów" (Hyacinthoides hispanica) i liście kwitnącego "drzewa chusteczkowego" (Davidia involucrata) pokazują się inne obrazy. Wiosną kwitnie wspaniała Magnolia campbell i łąki żółtych narcyzów. Co chwila spotykamy różne okazy, np. ogromne gunnery (Gunnera manicata), rośliny rodem z Brazylii, przypominające pierwotną dżunglę.

Klimat jest łagodny więc znakomicie rosną rośliny strefy subtropikalnej Koi Pool

Schodząc w dół doliny napotykamy staw. Zatrzymajmy się tam, jest nawet ławka. Poświęćmy chwilę, zrelaksujmy się przy karpiach koi, słuchając hipnotycznego dźwięku wodospadu. Ja także tam się zatrzymałam obserwując pływające ryby. Najwięcej zaobserwowałam białych.

Trebah Beach

Prywatna plaża, Helford River nad oceanem oferuje wspaniałe widoki i jest popularnym miejscem na rodzinne pikniki i kąpiele w lecie.

Seat Alices

W latach 1906-1939 żyła w Trebah Alice Hext, która pozostawiła po sobie piękny budynek kryty strzechą z grubymi drewnianymi kolumnami. Odrestaurowany w 2002 roku, zdobył prestiżową nagrodę Civic Trust.

Vinery

Ten zaciszny mały budynek jest dogodnie położony w centrum dla zwiedzających, co czyni go idealnym miejscem dla programu edukacji, szeroko rozwiniętym w tym miejscu.

Centrum ogrodnicze

Przy ogrodzie znajduje się centrum ogrodnicze, założone w 2002 roku, które znakomicie się komponuje i łączy z ogrodem. Zaopatrzone w kolorowe rośliny egzotyczne, występujące w ogrodzie, stanowi niemałą atrakcję dla wszystkich miłośników tych roślin. Można też uzyskać kompetentną poradę od pracowników sklepu. Są tam też galerie, sklepy z pamiątkami i restauracja. Trebah oferuje też szereg atrakcji dla dzieci, w tym szlaki wędrowne po ogrodzie i obszary zabaw i przygód. Ze względu na położenie na stoku, można też tutaj latać na paralotni.

Roślinne atrakcje

Jedną z głównych atrakcji w miesiącach letnich jest "hortensjowa dolina". To prawie hektar obsadzony Hydrangea macrophylla, kwitnącymi na niebiesko-biało. Inne gwiazdy to: Agapanthus, Crocosmia, Hedychium, Wachendorfia i Persicaria.

Rośliny architektoniczne i pachnące

Ogród został obsadzony roślinami z całego świata. Mogą tutaj rosnąć różne wrażliwe gatunki, gdyż klimat Kornwalii jest łagodniejszy niż pozostała część Wielkiej Brytanii. Praktycznie brak jest zim i śniegu, dzięki czemu rośliny rosną w zastraszającym tempie. Poniżej przedstawiam szczegółowy wykaz roślin.

Aeonium arboreum "Schwarzkopf" Rośliny architektoniczne:

  • Phormium ( tęgosz, len nowozelandzki)
  • Agave (agawa)
  • Yucca (jukka)
  • Aloe (aloes)
  • Puya z rodziny Bromeliaceae. Ten niesamowity, piękny kwiat został posadzony około 10 lat temu przez ogrodnika Rachel Martin. Jest to bardzo rzadko występująca roślina. Może to być jedyna szansa osób odwiedzających ten ogród, aby ją zobaczyć a w szczególności kwitnienie, które zdarza się również rzadko. Pędy kwiatostanowe mają 3 metry wysokości, a kwiaty uderzający kolor: niebieski lub zielony. W naturze rośnie w Andach i toleruje silne wiatry, susze i niskie temperatury.
  • Beschorneria z rodziny Agavaceae
  • Aeonium pochodzi z Wysp Kanaryjskich. Najbardziej znane jest Aeonium 'Schwarzkopf' z nietypowym, ciemnobrązowym kolorem liści
  • Dicksonia , paproć drzewiasta rodem z Australii. Były przewożona jako balast na statku i takim sposobem od ponad stu lat rosną w Trebah.
  • Trachycarpus z rodziny Palmae, pochodzi z Chin. Okazy rosnące w Trebah uznawane są za najwyższe a Anglii.
  • Phoenix, majestatyczne palmy z Wysp Kanaryjskich
  • Bambusy z rodziny Gramineae, mają fantastyczne tempo wzrostu, nawet 20 cm na dzień
  • Gunnera , olbrzym z Brazylii osiąga 4 m wysokości i 2 m średnicy liścia. Spacer między tymi roślinami to niezapomniane przeżycie.
  • Fascicularia, fantastycznie kolorowa roślina z rodziny Bromeliaceae, pochodząca z Chile.
  • Cordyline z Nowej Zelandii, drzewiaste, jednoliścienne rośliny kwiatowe o barwnych liściach w kształcie kolorowej fontanny.

Pelargonium o pachnących liściach. Uwalniają zapach po dotknięciu Rośliny o zapachowych liściach:

  • Salvia confertifolia, Salvia rutilans
  • Prostanthera, przyprawowa roślina z Australii, pozyskuje się z niej olejki eteryczne, służy też jako pokarm dla larw ćmy z rodzaju Aenetus
  • Rosmarinus, jest wiecznie zielonym aromatycznym krzewem z rejonu Morza Śródziemnego.
  • Laurelia, endemicznie, wiecznie zielone drzewo pochodzące z Nowej Zelandii i Chin. Znane są tylko dwa gatunki tego drzewa.
  • Cinnamomum camphora, długowieczne drzewo z rodziny wawrzynowatych (Lauraceae), żyje do 1000 lat
  • Myrtus lechleriana, Myrtus communis, gęste, wiecznie zielone krzewy z małymi, pojedynczymi, ciemnozielonymi liśćmi i drobnymi, białymi, gwiazdkowatymi kwiatami
  • Laurus, przyprawowa roślina z Basenu Morza Śródziemnego o aromatycznych, wiecznie zielonych, skórzastych liściach.
  • Thuja plicata, żywotnik olbrzymi z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae).
  • Drimys, pochodzi z Chile. Jej kora skutecznie chroni przed szkorbutem. Jest to wiecznie zielone drzewo o kremowo-białych kwiatach.
  • Drimys lanceolata, “pieprzowe drzewo" pochodzi z Australii. Jest to aromatyczny krzew, jego suszone owoce były używane jako substytut pieprzu.
  • Pelargonium z rodziny Geraniaceae, rośliny pochodzą z Afryki Południowej, zapachowe liście pelargonii uwalniają zapach podczas ich dotykania.

Fot. Danuta Młoźniak - Gardenarium

Słowa kluczowe: ogrody angielskie
0 komentarzy: