Wśród najpiękniejszych ogrodów w Wielkiej Brytanii znajduje się Newby Hall, który niedawno zyskał uznanie Alana Titchmarsha jako jeden z dziesięciu ulubionych. Ogród ten, rozciągający się na 25 akrach, jest znany z podwójnej rabaty z roślinami zielnymi, mającej 172 metry długości, co czyni ją jedną z najdłuższych w Europie Zachodniej. Od lat przyciąga miłośników natury, a nowa aranżacja rabaty wprowadzona przez Lucindę Compton sprawiła, że ogród nabrał nowego życia. Śledziłam te zmiany w Garden Illustrated i na żywo bo byłam w tym ogrodzie.

New Hall, położony w malowniczym hrabstwie North Yorkshire, to prawdziwy klejnot wśród brytyjskich ogrodów, znany nie tylko z imponującej historii, sięgającej XVII wieku, ale także z niezwykłej różnorodności botanicznej. Ogród oferuje odwiedzającym nieskończone możliwości do odkrywania, w tym słynne ogrody różane, eleganckie rzeźby oraz urokliwe aleje. Dzięki starannym pracom pielęgnacyjnym, zachwyca zarówno miłośników przyrody, jak i architektury krajobrazu, którzy znajdują tu inspirację w harmonijnym połączeniu tradycji z nowoczesnością.

Sledmere House, usytuowany w malowniczym East Yorkshire, to prawdziwa perła brytyjskiej architektury i historii. Dwór, wybudowany pod koniec XVIII wieku, odznacza się wspaniałą georgianowską architekturą, która zyskała uznanie dzięki eleganckiej symetrii i klasycznym proporcjom. Wewnątrz rezydencji zwiedzający mogą podziwiać bogato zdobione pokoje, wypełnione antykami, dziełami sztuki i pięknymi meblami, które odzwierciedlają epokę oraz styl życia dawnych właścicieli.

Jednak Sledmere House to nie tylko imponująca budowla. Otaczające go ogrody są równie zachwycające. Przestronne tereny zielone oferują różnorodność krajobrazów, od starannie zaplanowanych rabat kwiatowych po malownicze ścieżki, które zachęcają do spokojnych spacerów. W ogrodzie można napotkać ciekawe gatunki roślin oraz urocze zakątki, które zapewniają relaks i wyciszenie.

Ogród The Manor w Hemingford Grey, znany także jako Green Knowe, to miejsce, które zachwyca swoją urodą zarówno miłośników przyrody, natury, jak i pasjonatów literatury. Jego historia sięga lat 30. XX wieku, kiedy to Lucy Boston, utalentowana pisarka i ogrodniczka, postanowiła przekształcić zaniedbaną przestrzeń w prawdziwe dzieło sztuki natury.

Ogród stał się nie tylko jej osobistą oazą spokoju, ale także ważnym źródłem inspiracji do pisania serii książek dla dzieci, w której magia i rzeczywistość splatają się w jedną całość.

Prace nad ogrodem prowadzone były w harmonijnej współpracy z Grahamem Stuartem Thomasem, uznanym ogrodnikiem oraz hodowcą róż, który pomógł Lucy Boston w doborze roślin idealnie wpisujących się w jej wizję. Efekt tego współdziałania można podziwiać w każdym zakątku ogrodu, gdzie różnorodne odmiany róż i irysów zdobią rabaty, tworząc malownicze kompozycje kolorystyczne, które zmieniają się wraz z porami roku.

Czy to już koniec ery bukszpanów w moim ogrodzie i w ogóle na świecie? Czy bukszpany, te zielone symbole elegancji i kunsztu ogrodniczego, znajdują się na skraju ogrodniczego wymierania?

Bukszpany, te zielone ikony elegancji i precyzji w sztuce ogrodniczej, przez wieki zajmowały miejsce honorowe w ogrodach i parkach na całym świecie. Ich zdolność do przyjmowania niemal dowolnych form, od prostej kuli po skomplikowane labirynty i figury, uczyniła je ulubieńcami projektantów krajobrazu i miłośników ogrodów.

Jednak to, co niegdyś było uważane za symbol trwałości i wszechstronności, dziś staje w obliczu niepewnej przyszłości. Coraz więcej zagrożeń, zarówno starych, jak i nowo pojawiających się, podważa dominację bukszpanów w naszych ogrodach, prowadząc do refleksji nad ich rolą i przyszłością w ogrodnictwie.

Cis europejski (Taxus baccata) od tysięcy lat występuje naturalnie w podszyciu lasów Europy Środkowej i doskonale sobie radzi pod okapem drzew. Dzięki temu jest polecany jako drzewo do cienia i półcienia. Ale niezupełnie kocha cień, dobrze rośnie także w słońcu. W naszym ogrodzie wszystkie okazy rosną w pełnym nasłonecznieniu.

W Anglii zobaczyłam wiele cisów, które dożywają kilkuset lat, w Polsce także znajdują się takie okazy.

3 FAKTY

• cis jest doskonały do formowania - prawda
• cis jest najlepszym drzewem iglastym do formowania - prawda
• cis odbija ze starego drewna - prawda

3 MITY

• cis rośnie wolno - nieprawda, wszystko zależy od warunków, jakie mu zapewnisz
• cis jako iglak lubi kwaśną glebę - nieprawda - cis jest wyjątkiem i lubi obojętną glebę i takie nawożenie
• cis lubi rosnąć w cieniu - nieprawda - cis może rosnąć w cieniu jako niewiele drzew iglastych, ale lepiej rośnie w słońcu lub półcieniu

Drzewa owocowe formowane w atrakcyjny sposób stają się coraz bardziej popularne w ogrodach i warzywnikach, bo miejsca jest coraz mniej. Czemu te formy służą opisałam w pierwszej części artykułu pt. "Drzewa kandelabry, szpalery i parasole".

Nie jest to jednak dla początkującego ogrodnika zajęcie łatwe. Po pierwsze, decyzje trzeba podejmować trafne, a nie zawsze dane drzewko da się przypisać do konkretnego schematu. Po drugie, cięcia nie można zaniedbać, bo stracimy pożądaną formę drzewa.

Mam nadzieję, że moje wskazówki się przydadzą i spróbujemy tej sztuki, aby uatrakcyjnić ogród lub warzywnik w najbardziej popularne i atrakcyjne formy, jakimi są palmety i ukośne kordony.

Drzewa formowane w płaskie szpalery, palmety, kandelabry lub parasole to wyższy poziom ogrodnictwa. Można powiedzieć sztuka ogrodnicza. Są bardzo modne i wszechstronne w zastosowaniu, a ich popularność stale rośnie. Dopasowują się świetnie zarówno do ogrodów klasycznych, jak i nowoczesnych.

Spełniają różne funkcje. Można dzięki nim uzyskać dodatkowe piętro nad płotem, bo prowadzone są na wysokich pniach. Wtedy dają zielone tło i ochronę przed ulicznym kurzem.

Można je zastosować jako swoiste "rzeźby" - topiary z drzew, drzewa alejowe przy chodniku, parawan przy tarasie osłaniający przed wzrokiem ciekawskich. Mogą też służyć jako zielony dach, umiarkowanie przepuszczający delikatne promienie słońca.

Bukszpan kocha rosnąć w donicach, a ja uwielbiam bukszpany. Stąd tyle ich u mnie w ogrodzie. Lubię patrzeć na miękkie, zaokrąglone linie, głównie kuliste kształty, które wprowadzają ład i porządek na rabatach i przede wszystkim w kompozycjach doniczkowych. Czasem trafi się stożek, a nawet trzy.

Jednak trzeba sobie zdać sprawę, że po zimie nie wszystkie bukszpany przetrwają i prawie na sto procent zajdzie konieczność, aby je wymieniać, więc to kosztowna uprawa. Godzę się jednak na to i ciągle, wraz z przypływem majowego powiewu ciepła, wytrwale wymieniam kolejne bukszpany zimujące w donicach. Kto nie chce tego robić.. o tym dalej.

Bukszpan (Buxus), roślina niesłychanie wszechstronna, niewątpliwie dzięki Ogrodowisku zyskał w Polsce dużą popularność. Ma wiele zastosowań w ogrodzie. Doskonale uzupełnia kompozycje krzewiaste, trawiaste i bylinowe, stosuje się go w niskich żywopłotach, formuje topiary, czyli roślinne rzeźby.

Bukszpanowe kule w donicach to jedna z najelegantszych pojemnikowych dekoracji na cały rok. Bukszpan nie jest też trudny w uprawie. Ma prawie same zalety.

Toleruje różne gleby, pod warunkiem, że ma stałą wilgotność podłoża. Znam także ogród w mojej rodzinnej miejscowości, gdzie rośnie na piaskach. Ciągle się dziwię przechodząc obok niej, że tak wspaniale się miewa.

Szybki wzrost drzew liściastych, w tym grabu (Carpinus betulus), buka (Fagus sylvatica), lipy (Tilia) oraz kilku innych nieco mniej popularnych drzew sprawia, że to idealne rośliny do tworzenia dużych elementów konstrukcyjnych w ogrodzie, znanych powszechnie jako "zielona architektura".

Zaliczamy do niż strzyżone żywopłoty, przegrody, labirynty, zielone altany, szpalery i tunele. Są potrzebne do wydzielenia spokojnych, osłoniętych od wiatru zakątków, stworzenia gęstej, chroniącej przez hałasem i kurzem ściany, utworzenia w słonecznym ogrodzie chłodnej altany, urokliwego przejścia do innej części ogrodu, a także dla ozdoby, jako spokojne i równe tło dla roślin kolorowych i kwitnących.