Kolor kwiatów naparstnic może być biały, różowy, morelowy, czerwony, purpurowy Naparstnice (Digitalis purpurea) to łatwe w uprawie i piękne rośliny, które często spotykamy w Polsce w ogrodach. Jednak ich pochodzenie jest zupełnie inne. Rodzaj liczy dwadzieścia kilka gatunków, występujących głównie na obszarze śródziemnomorskim, w Afryce Północnej, Europie i Azji Zachodniej. Gatunkiem typowym i znanym najbardziej, jest Digitalis purpurea.

Rośliny potrafią się również naturalizować i często wysiewać na rowach i nieużytkach, gdzie doskonale się czują w skrajnie suchych i pozornie niekorzystnych warunkach. Kwitną nawet w cieniu, między drzewami i krzewami.W Polsce pojawiły się w XVIII i XIX wieku. W stanie dzikim często rosną na brzegach lasów.

Charakterystyka naparstnic

Nazwa tej rośliny pochodzi od łacińskiego słowa "digitalis" czyli palec, na pewno z powodu podłużnych kwiatów, które na kwiatostanie rozwijają się od dołu do góry. Roślina tworzy rozetę liści, ze środka której wyrasta gruby pęd kwiatostanowy.

Kolor kwiatów może być biały, różowy, morelowy, czerwony, purpurowy. Zakwitają w czerwcu, poprzez całe lato aż do września. Często z kątów liści wyrastają kolejne pędy, przedłużając tym samym kwitnienie na długi czas. Ich wysokość jest dość znaczna, bo potrafią osiągnąć od 80 do nawet 150 cm.

Jest to roślina miododajna, często odwiedzana przez pszczoły, lecz trzeba uważać, bo jednocześnie przy pozytywnych cechach leczniczych jest trująca. Dotyczy to wszystkich części, zwłaszcza liści i nasion.

Naparstnica o ciekawych, morelowych kwiatach Warunki uprawy i pielęgnacja naparstnic

Lubią słońce, ale dobrze się czują także w cieniu. Dłużej kwitną, gdy gleba jest wilgotna. Nie lubią jednak miejsca zbyt wilgotnego czyli podmokłego.

Rosną w każdej glebie, wapiennej lub obojętnej, preferują te bardziej bogate w próchnicę. Po zapyleniu łatwo zawiązują nasiona i same się rozsiewają. Możemy je także zebrać i próbować zwiększać jej populację, nawet w pobliżu naszych domów, na terenach dzikich lub zewnętrznych.

Można także pozostawić nasiona, aby same się obsypywały. Aby uniknąć zbyt dużej ilości siewek w pobliżu stanowiska z naparstnicami (czasem jest to wielka inwazja), należy po kwitnieniu ścinać kwiaty, a pozostawiać tylko minimalną ilość.

Digitalis purpurea 'Paris Split' o kwiatach podobnych do orchidei Rozmnażanie

Pomijając to, że naparstnica sama się wysiewa, aby mieć ją w ogrodzie albo kupujemy siewki już kwitnące i wtedy wiemy dokładnie, że mamy taki kolor kwiatów jaki potrzebujemy, albo sami wysiewamy nasiona. Nasiona są sprzedawane w postaci mieszanki kolorów. Najlepiej wysiewać do skrzynek w miesiącach maj-czerwiec, kiedy to wytworzą w pierwszym roku rozetę liściową, potem przepikować na miejsce stałe pod koniec lata, a w następnym roku naparstnice zakwitną.

Zaliczamy ją do grupy roślin dwuletnich lub bylin krótkowiecznych. Kwiatostan można przyciąć, wtedy jest szansa na ponowne przezimowanie i kwitnienie kolejny rok.

Najpopularniejsze gatunki i odmiany:

  • Digitalis purpurea 'Alba' - wysoka, biała

Białe kwiaty naparstnicy doskonale pasują do wszelkich zestawień z bylinami i różami

  • Digitalis purpurea 'Sutton's Apricot' - niezwykła odmiana o kwiatach w kolorze delikatnie morelowym, które doskonale wyglądają zestawione z ciemnym fioletem innych kwiatów lub liści
  • Digitalis purpurea 'Camelot Cream - 90 cm, śmietankowa, z czerwonymi plamkami wewnątrz kwiatu
  • Digitalis purpurea 'Camelot Rose' - osiąga 90 cm, ma różowe kwiaty z czerwonymi plamkami wewnątrz kwiatu
  • Digitalis purpurea 'Lavender Camelot' - 90 cm, różowy kwiat, wewnątrz czerwone plamy
  • Digitalis purpurea 'Snow Thimble' ma 120 cm wysokości, czysta biel kwiatów
  • Digitalis purpurea 'Lavender Camelot "
  • Digitalis purpurea 'Serendipity' ma kwiaty podobne do orchidei, rurka każdego kwiatu dzieli się na cztery płatki
  • Digitalis purpurea 'Pam's Choice Split Corolla' ma duże, białe kwiaty z bordowo-czekoladowymi znaczeniami dającymi efekt podobny do orchidei
  • Digitalis grandiflora "Carillon" ma żółte kwiaty
  • Digitalis laevigata ma pomarańczowo-brązowe kwiaty

Isoplexis canariensis, dawniej zaliczana do rodzaju Digitalis

W tym miejscu chciałabym też wspomnieć o ciekawej roślinie, zaliczanej dawniej do rodzaju Digitalis. Jej obecna nazwa to Isoplexis canariensis.

W naturze występuje na Wyspach Kanaryjskich, głównie Teneryfie. Ma urocze, jednocześnie niesamowicie interesujące kwiaty w kolorze brązowym, o pomarańczowo-czerwonych pylnikach i jest w ciepłym klimacie zimozielona. Ma wielkie, błyszczące liście, które są idealnym tłem dla okazałych kwiatów. Wytrzymuje mrozy do minus 4 stopni. To gatunek zagrożony i trudno go znaleźć w naturze, a mnie udało się ja sfotografować w Anglii w wielu ogrodach. Rozmnaża się ją z nasion lub sadzonek. Gorąco polecam, bo jest bardzo ciekawa ze względu na nietypowy kolor kwiatów.

Choroby i szkodniki

Kłopotem w uprawie naparstnic są choroby grzybowe np. mączniak i plamistość liści. Gdy zauważymy objawy, liście usuwamy, aby choroby się nie rozprzestrzeniały. Ze szkodników występują mszyce, które zwalczamy dostępnymi środkami.

Zestawienia i zastosowanie

Doskonałym towarzystwem dla naparstnic są orliki (Aquilegia), wielosiły (Polemonium), róże, bodziszki (Geranium), jarzmianki (Astrantia), kosaćce (Iris). W zasadzie pasują do większości bylin. Polecam także trawy, np. miskanty, kosmatki śnieżne, ostnice i molinie, które pięknie "otulają" wysokie kwiaty naparstnic. Naparstnice są także uprawiane na kwiat cięty.

Fot. Danuta Młoźniak

Słowa kluczowe: rośliny, rośliny dwuletnie
7 komentarzy:
Loosiuu 16:58, 14 sie 2013

Piękne kwiaty i praktyczne bezobsługowe. Na zdjęciach zauważyłem, że super się prezentują z łubinami. Chyba warto je mieć w ogrodzie, szczególnie w dużych grupach;)

Krys 21:19, 14 sie 2013

W tym roku dzięki ogrodowisku odkryła, urok naparstnic:) i zakupiłam kwitnące roślinki.Dzięki Danusiu za super artykuł:)

A_gawa 20:25, 01 maj 2014

Dodaję do ulubionych.

ada14 09:30, 05 sie 2014

Danusiu mam rabatkę "różaną". Jest to koło o średnicy około 3m. Dookoła przy samej granicy jest kostrzewa, bliżej środka na przemian krzak róży (6szt) i koszyk z cebulami wiosennymi (6szt). Na samym środku rośnie powojnik. Wewnątrz rabatki mam wolną przestrzeń i tu chciałabym wysiać naparstnicę. Wyczytałam, że to dobre sąsiedztwo dla róż, ale czy na tak małym, według mnie, kawałku nie zasłonią mi róż? Czy lepiej poszukać inne miejsce dla naparstnicy.

Danuta Młoźniak 09:35, 05 sie 2014

Wysiewać nie radzę, będzie wielka gęstwina, lepiej wysiać gdzie indziej i potem przepikować wyrośnięte naparstnice dość rzadko, aby liśćmi nie spowodowały chorób u róż (nadmierna wilgotność, zagęszczenie, brak przewiewu). Zrób to z wyczuciem.

Matka 09:38, 05 sie 2014

Nie sądziłam, ze one z bliska są takie cudne:)

ada14 19:51, 05 sie 2014

Dziękuję Danusiu za odpowiedź i ostrzeżenie.