Ogród mało pracochłonny, a cały rok atrakcyjny zawsze kojarzy mi się z zastosowaniem kolorowych roślin iglastych. I chociaż osobiście wolę sadzić zimozielone rośliny liściaste, to jednak iglaki zawsze znajdą wielką rzeszę zwolenników. Dlaczego więc nie dodać trochę koloru do ogrodu tej zimy?
Najważniejsze zalety iglaków to bogactwo odmian karłowych, dzięki czemu zmieszczą się w donicach i małych ogródkach frontowych. Ich pokrój wyróżnia się w ogrodzie, bo są odmiany stożkowe, kuliste, szczepione na pniu, poskręcane, zwisające i parasolowate. Następnie bogactwo kolorów od zielonego, po niebieski i żółty. Istnieją też odmiany w ciapki. Niektóre zmieniają kolor wraz z porami roku, wtedy z reguły najbardziej atrakcyjne są zimą, kiedy pod wpływem mrozu nabierają szczególnie żywych barw, doskonale kontrastujących z zielenią ogrodu i bielą śniegu.
Podstawowa kolorystyka iglaków
Iglaki zielone też mają kilka odcieni. Jasnozielone zrobią tło dla kobiercowych, wcześnie kwitnących bylin np. floksy szydlaste, sasanki, ciemierniki i wrzosowisko, ciemnozielone zaś będą podkreślały urodę złocistożółtych krzewów liściastych np. ostrokrzewu karbowanolistnego (Ilex crenata "Golden Gem"), trzmielin Fortunego (Euonymus fortunei) lub stworzą ciemny ekran dla ogrodowej ławki.
Przykładowe gatunki zielone:
- Abies balsamea "Nana" - jodła balsamiczna
- Cryptomeria japonica "Globosa Nana"- szydlica japońska
- Larix kaempferi "Pendula" - modrzew szczepiony, zwisający
- Picea abies "Acrocona" - świerk biały
- Picea abies "Nidiformis" - świerk biały
- Picea glauca "Laurin" - świerk biały
- Picea mariana "Nana" - świerk czarny
- Pinus mugo "Humpy" - sosna kosodrzewina
- Taxus baccata "Wojtek" - cis odm. kolumnowa
- Thujopsis dolabrata - żywotnikowiec japoński
- Thuja occidentalis "Danica" - żywotnik zachodni
- Tsuga canadensis "Jedeloh" - choina kanadyjska
Iglaki srebrzyste i niebieskie są chyba najładniejsze i najbardziej niezwykłe, zwłaszcza zimą. Dobrze będą się komponować z purpurą i bielą. Zimą mogą to być krzewy kiścienia (Leucothoe), które przebarwiają się na czerwowo, jaskrawe odmiany wrzosów i wrzośców, a latem kwitnące jeżówki i rozchodniki okazałe.
Przykładowe gatunki niebieskie:
- Abies lasiocarpa "Compacta" - jodła górska
- Juniperus horizontalis "Glauca" - jałowiec płożący
- Juniperus sabina "Tamarioscifolia" - jałowiec sabiński
- Juniperus squamata "Holger" - jałowiec łuskowaty
- Juniperus virginiana "Blue Cloud" - jałowiec wirginijski
- Juniperus conferta "Blue Pacific" - jałowiec nadbrzeżny
- Picea glauca "Sanders Blue" - świerk biały
- Picea pungens "Glauca Globosa" - świerk kłujący
- Picea pungens "Prostrata" - świerk kłujący
- Picea pungens "Iseli Fastigiate" - świerk kłujący
- Picea sitchensis "Papoose" - świerk sitkajski
Iglaki złocistożółte i pomarańczowe stosujemy, jeśli ogród wydaje nam się nudny. Nic prostszego, aby to zmienić. Posadźmy złociste egzemplarze, które rozweselą zimowe widoki i sprawią, że ogród nie będzie pusty, przyciągną wzrok zapewniając zainteresowanie w zimowych miesiącach.
Przykładowe gatunki złociste:
- Abies nordmanniana "Golden Spreader" - jodła kaukaska
- Chamaecyparis lawsoniana "Pygmaea Argentea" - cyprysik Lawsona
- Chamaecyparis obtusa "Nana Lutea" - cyprysik japoński
- Chamaecyparis obtusa "Nana Aurea" - cyprysik japoński
- Chamaecyparis pisifera "Filifera Aurea" - cyprysik groszkowy
- Cryptomeria japonica "Sekkan" - szydlica japońska
- Juniperus chinensis "Plumosa Aurea" - jałowiec chiński
- Juniperus horizontalis "Mother Lode" - jałowiec płożący
- Pinus mugo "Winter Gold" - sosna kosodrzewina
- Platycladus orientalis "Aurea Nana" - tuja wschodnia
- Taxus baccata "Elegantissima" - cis pospolity
- Taxus baccata "Semperaurea" - cis pospolity
- Thuja occidentalis "Rheingold" - żywotnik zachodni
Iglaki fioletowe
Ten najbardziej atrakcyjny odcień ma tuja wrzosowata, która przebarwia się na ten kolor pod wpływem niskich temperatur. Latem jest nieco szara, ale potem nabiera urody i zimą pięknie zdobi ogród niespotykanym odcieniem.
Przykładowe gatunki fioletowe:
- Chamaecyparis thyoides "Rubicon" - cyprysik żywotnikowaty
- Juniperus horizontalis "Bar Harbor" - jałowiec płożący
- Juniperus horizontalis "Blue Chip" - jałowiec płożący
- Juniperus horizontalis "Plumosa" - jałowiec płożący
- Juniperus horizontalis "Prince of Wales" - jałowiec płożący
- Juniperus horizontalis "Youngstown" - jałowiec płożący
- Juniperus horizontalis "Yukon Belle" - jałowiec płożący
- Thuja occidentalis "Ericoides" - tuja wrzosowata
Iglaki brązowe lub rude
Wiele gatunków zmienia kolor z zielonego na brązowy lub rudy, a nawet złocisto-rudy. Stanowią one ciekawy akcent w ogrodzie.
Przykładowe gatunki brązowiejące:
- Juniperus horizontalis "Limeglow" - jałowiec płożący
- Microbiota decussata - mikrobiota syberyjska
Iglaki można stosować wszechstronnie, sadzić jako niejednorodne żywopłoty zasłaniające przed uciążliwym sąsiedztwem, brzydkim widokiem, silnymi wiatrami, jako jednogatunkowy ekran z tyłu ławki, wtedy mamy ładne tło, albo w ogrodach wrzosowych i typu leśnego - wtedy współgrają z wrzoścami, wrzosami, ozdobnymi trawami i roślinami kobiercowymi. Mogą grać główną rolę na trawniku jako solitery, gdyż niektóre okazy mają interesujący, monumentalny pokrój. Ozdobą mogą być także kolorowe szyszki, które szczególnie zimą są widoczne na drzewach. Iglaki zapewniają także schronienie ptakom, więc choćby z tego względu również powinny się znaleźć w naszych ogrodach. Przy pomocy iglaków możemy tworzyć w płaskich pojemnikach miniaturowe krajobrazy, ciekawe też są okazy bonsai. Trudno sobie wyobrazić nasze ogrody bez iglastych drzew i krzewów.
Ich kształty nie ulegają większym zmianom na przestrzeni lat, przez co wywołują wrażenie niezmienności, swoistego szkieletu ogrodowego, który możemy uatrakcyjniać przy pomocy innych, zmieniających się roślin. Wykorzystanie ich potencjału, to jest cel mojego artykułu. Oczywiście przyjmuję do wiadomości, że wśród posiadaczy ogrodów są prawdziwi miłośnicy tych roślin, którzy godzinami potrafią rozprawiać o ich walorach, nowych odmianach i chętnie wypełniają swoje rabaty iglastymi nowościami.
Z iglaków możemy tworzyć jednorodne dywany na skarpach (jałowce płożące) w rozmaitych kolorach, nie wymagających cięcia. Taką monotonną skarpę możemy urozmaicić sadząc co jakiś czas kilka kolumnowych lub kulistych punktów skupiających uwagę. Przy wyborze iglaków powinniśmy pamiętać o właściwym doborze, biorąc pod uwagę warunki siedliskowe. Iglaki srebrzyste i niebieskie wymagają słońca i suchszego stanowiska, iglaki złociste mniej słońca, aby im nie przypalało igiełek, ciemnozielone nieco cienia, a jasnozielone - pełnego słońca. Wszystkie natomiast nie lubią ciężkiej, gliniastej i mokrej gleby.
Uprawa iglaków - sadzenie
W handlu dostępne są egzemplarze kopane z tzw. gołym korzeniem, balotowane i uprawiane w pojemnikach. Rośliny z gołym korzeniem sadzimy jak najszybciej po zakupie w dwóch terminach: albo wczesną wiosną, albo jesienią, jednak niezbyt późno, aby zdążyły się ukorzenić. Jeśli dostaliśmy od kogoś taką roślinę, a nie bardzo możemy ją natychmiast posadzić, wtedy powinniśmy ją zadołować i regularnie podlewać, aż znajdziemy dla niej miejsce.
Rośliny w balotach (bryła korzeniowa owiązana jest jutą) mają duże szanse przyjęcia, pod warunkiem w miarę szybkiego posadzenia i regularnego podlewania, Są one dużo tańsze niż iglaki produkowane w pojemnikach. Najpewniejsze są rośliny uprawiane w pojemnikach. Mają nienaruszone korzenie i przyjmują się w 100 %.
Miejsce do sadzenia powinno być odchwaszczone, zaprawione kompostem, torfem i rozłożonym obornikiem o pH lekko kwaśnym z pewnymi wyjątkami. Cis i świerk serbski wymagają gleby odkwaszonej. Iglaków nie sadzimy ciasno, w pobliżu krzewów liściastych, które będą je zacieniały i się na nie kładły. Spowoduje to ogołocenie, zbrązowienie, utratę urody i walorów zdobniczych. Rośliny rosnące w nadmiernej ciasnocie są także bardziej narażone na choroby grzybowe. Po posadzeniu (niezbyt głębokim) roślinę podlewamy i ściółkujemy korą sosnową.
Pielęgnacja latem i jesienią
O iglaki, jak o każde rośliny należy dbać, aby prawidłowo rozwijały się. Wymagają podlewania, nawożenia specjalnymi nawozami do iglaków, czasem przycinania i ochrony przed chorobami i szkodnikami. Trzeba je obserwować i w miarę możliwości reagować. Teren między krzewami regularnie odchwaszczamy. Ściółkowanie pomaga nam utrzymać teren bez chwastów, a przy okazji zatrzymuje w glebie korzystną wilgoć. Do nawożenia używamy środków organicznych i mineralnych. Ten zabieg jest potrzebny głównie roślinom młodym. Ostatnie nawożenie wykonujemy z końcem czerwca. Pierwsze cięcie wykonujemy wiosną, wycinamy pędy uszkodzone, przemarznięte i nadmiernie zagęszczające krzew. Kolejne cięcie możemy powtórzyć latem.
Pielęgnacja zimą
Ogranicza się głównie do otrząsania czap śniegu. Możemy nieco przed tym ochronić, owiązując iglaki sznurkiem lub przywiązując młode egzemplarze do palików.
Fot. Danuta Młoźniak - Gardenarium
No to teraz będzie fajna ściągawka pod ręką :) Do listy fioletowych dodałabym mikrobiotę. U mnie jest piękny fioletowy kolor zimą.
Mi też podobają się ogrody iglaste. Niesamowite, jak barwny ogród może powstać z wykorzystaniem tylko takich roślin. Chociaż ostatnio przeczytałam gdzieś, że trzmiele są na wyginięciu właśnie dlatego, że ludzie sadzą coraz mniej kwiatów. Wiele osób chciałoby mieć ogród w stylu "dla zapracowanych". Jednak bez roślin kwitnących ogród dużo traci.....
Oczywiście Agnieszko, zaraz dodaję. Mam ją przecież w ogrodzie mojej Mamy. Jest takim iglakiem, który wytrzymuje ekstremalne warunki, suszę i zacienienie. Chociaż oczywiście lepiej rośnie w dobrych warunkach.
I są, są, są :) Moje ulubione kulki. Więc rzeczywiście nie trzeba z sekatorem czekać latami na taki efekt, tylko można je mieć od razu. Oczywiście pewnie jest jeszcze kwestia ceny, ale są. Danusiu, rozumiem, że to zdjęcie pochodzi z jakiejś szkółki warszawskiej. czy mogłabyś mi wskazać gdzie powinnam się udać gdy będę w Warszawie?
Jest wiele iglaków o zwartym, kulistym pokroju. Nie trzeba praktycznie ich ciąć. Zwykle są to miniaturowe świerki, jodły lub żywotniki (tuje). Przykłady naturalnych kulek wśród iglaków: świerk biały "Alberta Globe", "Little Gem" i "Nidiformis", jodła balsamiczna "Piccolo", cyprysik Lawsona "Gnome", sosna bośniacka 'Schmidtii' oraz żywotnik zachodni (tuja) "Globosa", "Golden Globe", "Danica", "Little Champion", "Hoseri", "Hoveyi", "Woodwardii", lekko jajowata "Teddy". Lekko spłaszczone są np. świerk czarny "Nana", świerk pospolity "Little Gem" czy choina kanadyjska "Jeddeloh".
Doczekałam się. Wreszcie mogę oznaczyć moje iglaczki. Piękny wykład, dziękuję.
Przeczytałam uważnie, przejrzałam galerię, oczywiście znalazłam tu wiele iglaków, które bliskie są moim upodobaniom. Ta lekcja niesamowicie przyda mi się przy odnawianiu działki. Nie wyobrażam sobie zimy bez zielonych iglaków, nie posiadam jednak dużej działki i lista karłowych jest dla mnie rozwiązaniem, z którego pozwolę sobie skorzystać. Dziękuję za pomoc:)
Świat iglaków jest przebogaty . Po przeczytaniu artykułu zaczęłam biegać myślami po ogrodach rodziny ,znajomych i sąsiadów , nie ma wśród nich ogrodu bez jałowca , żywotnika czy świerków .Nie przypominam sobie żadnego ogrodu bez iglaków :) .
a gdyby dołożyć do tego kilka różnokolorowych klonów, efekt murowany a sąsiedzi?
Zwariowaliby z podziwu. Klony też są piękne, chodziło oczywiście o palmowe?
W jednej ze szkółek z japońskimi roślinami znalazłam przepiękne klony, ładne by było połączenie z iglakami.
Oj, to mi się przyda:))
Zasadziłam miesiąc temu sporo, średniej wielkości sosen. Martwi mnie, że sośnie himalajskiej zaczęły brązowieć igły. Czego to może być objawem? Wydałam na nie sporo pieniędzy... Zakupiłam sosny w renomowanrj szkółce. Tam rosły w ziemi i przyjechały do mojego ogrodu w takich siatkach. Sadzeniem zajęła się firma zakładająca ogród. Szkoda, że Pani Danusia tak daleko.... Mam zdjęcia sosny, ale nie wiem jak je dodać.
Albo miały poucinane zbytnio korzenie i teraz zrzucają igły, być może mogą się nawet nie przyjąć. Czy brązowieją tylko najstarsze igły czy wszystkie?
Jeśli najstarsze to u sosen tak się dzieje, ale jak wcześniej napisałam przyczyna może być także inna.
Dodaję do ulubionych.
Czy mogę się coś dowiedzieć o sośnie himalajskiej?? A jeśli tak to gdzie???
Sosna himalajska (Pinus walichiana) wyrasta do ogromnych rozmiarów (25 - 30m).Poszczególne piętra gałęzi ma ułożone poziomo. Posiada długie igły (20 cm) ułożone w pęczkach po 5 szt. Informacji w internecie jest sporo, wystarczy wpisać hasło w wyszukiwarkę.
Dziękuje. Miałam nadzieję że ktoś tutaj ma jakieś doświadczenia z nią związane i że posiada ją w swoim ogrodzie gdyż nie ma to jak doświadczenia praktyczne.
Moja sosenka Maria bretońsku nie ma przyrostów żółknięcie -co robić.!!! Czy kosodrzewinę pumillo wyłamywać młode przyrosty dziękuje za rady pozdrawiam malgorzata
Sprawdź jakie są korzenie, albo ich nie ma, albo były błędy w pielęgnacji (za sucho/za mokro). Czy była świeżo posadzona, czy już rosła a teraz żółknie?
Nie wyłamywać przyrostów kosodrzewinie całkowicie, a znacznie je skracać, gdy są w fazie tzw. "ołówka".
Znowu jestem pod wrażeniem. Śliczne
Kolejna ciekawa lektura.