Ogród naturalistyczny to taki, który doskonale komponuje się z otaczającym krajobrazem. Czasem nawet taki ogród może nie mieć granic, bowiem nie trzeba budować typowych ogrodzeń. O każdej porze roku jest intrygujący i pełen koloru.Taki styl najlepiej pasuje do wiejskiej okolicy lub domów położonych gdzieś na obrzeżu miasta. Tam przez płot często widać łąki, ciągnące się pasy pól i lasów. Będąc w ogrodzie również czuje się jakby się było na łące albo w lesie.
W ogrodach naturalistycznych przyroda tworzy fascynujące kompozycje, tworzy bujne zagajniki, idealne schronienie dla wszelkich zwierząt. W takim ogrodzie często możemy spotkać jeża, jaszczurkę, wiewiórkę czy żabę. To ogród dla pasjonatów przyrody.
Planując zaprojektowanie takiego ogrodu trzeba sprawę dobrze przemyśleć, bowiem ten styl nie nadaje się dla osób lubiących dopracowane szczegóły i miłośników idealnego trawnika. W założeniu i pielęgnacji nie jest zbyt wymagający. To styl idealny dla ogrodników, którzy nie lubią kosić, przycinać, pielić i grabić. Nasza ingerencja w taki ogród ograniczy się do dyskretnego korygowania jego kompozycji, resztę załatwią za nas odwieczne prawa przyrody.
Najwięcej kłopotu sprawia rozmieszczenie roślin w ten sposób, by sprawiały wrażenie, że same tam wyrosły. Można powiedzieć, że to idealny styl ogrodu dla osób nie mających zbyt wiele czasu na pielęgnację. Utrzymanie ogrodu naturalistycznego prawie wcale nie wymaga pracy, trawniki koszone są rzadko, często zakłada się łąki kwietne, które kosi się tylko dwa razy w roku. Poza wyrywaniem zbyt dużej ilości chwastów, nie ingeruje się specjalnie w rośliny.
Podstawową zasadą jest łączenie roślin nieinwazyjnych, występujących w naturze, ponieważ będą one wyglądały najlepiej z tymi do ogrodu sprowadzonymi i tworzenie swobodnych kompozycji, które będą w naturalny sposób ewoluowały, wysiewały się i rozprzestrzeniały po ogrodzie bez specjalnej ingerencji człowieka. Powinien się w nim znaleźć zróżnicowany wybór roślin - drzewa, krzewy, trawy, byliny i rośliny jednoroczne, a nawet chwasty.
Podstawowe cechy ogrodu naturalistycznego to:
- naśladowanie przyrody
- ingerencja człowieka ograniczona do minimum
- luźna forma, swobodna kompozycja i brak wyraźnych granic
- prosta, często pospolita roślinność
- dominowanie barwy zielonej z akcentami kolorystycznymi
- stosowanie obcych gatunków na zasadzie uzupełnienia
- naturalne formy, brak roślin szczepionych i formowanych
- woda zakomponowana w sposób naturalny
- alejki przepuszczające wodę, wykonane ze starego bruku, cegły, żwiru, kory
- dużo światła przetkanego cieniem drzew
- trawnik przypominający leśną polanę
- naturalne materiały
- tajemnicze zakątki w gęstwinie
Polecane rośliny do ogrodu naturalistycznego: drzewa: brzozy, jesiony, buki, dęby, graby, lipy, krzewy: trzmieliny, głogi, kaliny, derenie, pnącza: winobluszcze, powojniki, róże pnące (dzikie gatunki), byliny, dwuletnie i jednoroczne: krwawniki, jeżówki, lawenda, fiołki, zawilce,przylaszczki, konwalie, barwinki, bodziszki, chabry, monardy, nawłocie, dziurawce, dzielżany, rozchodniki, dzwonki, maki, dziewanny, słoneczniki, trawy, chwasty: pokrzywy, komosa.
Łączymy je z głazami, najlepiej takimi, jakie występują w okolicy. Przy płocie sadzimy drzewa, najlepiej takie, jakie rosną obok, tworzymy dzięki temu ogród z zapożyczonym krajobrazem.
Rabaty nie powinny być proste, przecież to nie ogród formalny, a swobodny. Tworzymy piękne, "dzikie" miejsca, przyjazne dla zwierząt i ludzi. Używamy wielu kolorów i gatunków, dzięki czemu powstaną naturalne siedliska dla ptactwa i owadów. Musimy eksperymentować, bo to praca na lata. Takiej kompletnej wiedzy nikt nie posiada, nawet zawodowy projektant. Nie da się wszystkiego przewidzieć, musimy obserwować ogród i to co się w nim dzieje. I odpowiednio działać.
Jeśli chcemy przyciągnąć ptaki, zaprojektujmy w ogrodzie rośliny dla nich. Powinny mieć jadalne owoce lub nasiona. Jeśli zarośla są bezpieczne i gęste, ptaki założą w nich gniazda. Będzie ich więcej i staną się naturalnymi sprzymierzeńcami w walce ze szkodnikami. W ogrodzie naturalistycznym, a co za tym idzie - ekologicznym, nie będziemy musieli używać chemii, bo ptaki i owady pomogą zwalczyć wszelkie szkodniki, jakie się czasem mogą pojawić.
Motyle też są mile widziane. Będą potrzebowały dużo słońca i zacisznego, osłoniętego krzewami miejsca, gdzie będą mogły się wygrzewać oraz płaskiego poidełka, gdzie będą mogły się napić wody. Aby je zwabić posadźmy ulubione rośliny: motylkowe, werbenę patagońską, jeżówki, budleje, hyzop, tymianek, floksy, goździki, nachyłek, lawendę. Dla motyla zapach nie jest tak ważny jak kolor. Dlatego ogród powinien być pomieszany, poprzetykany, różnorodny i kolorowy. Motyle uwielbiają kwiaty pojedyncze.
W ogrodzie naturalistycznym nie nadużywa się zasobów wody, w zasadzie nie podlewa się ogrodu, bo rośliny należy dostosować do istniejącego siedliska. Jednak wodę należy zbierać, stąd budowa zbiorników na deszczówkę, które należy koniecznie przewidzieć. Zamiast rynien stosuje się łańcuchy. Tego typu ogród ma niewielkie wymagania glebowe, jedyne o czym trzeba pamiętać to odpowiedni dobór roślin do zastanych warunków. Glebę użyźnia się w sposób naturalny, zasilając tym co pozyskaliśmy z ogrodu. Nie stosujemy chemicznych środków ani sztucznych nawozów.
Dobrze zaprojektowany ogród naturalistyczny czerpie pomysły z natury, jest idealnie dostosowany do otoczenia, tworzy żywy ekosystem, w harmonii z cyklem pór roku, przyciąga pożądane zwierzęta i szanuje zasoby natury.
To przyjemność korzystać z takiego ogrodu i mieszkać w nim.
Fot. Danuta Młoźniak - Gardenarium
Chciałabym mieć taki ogród, odpowiada mi stylem, ale niestety ograniczenie powierzchniowe i sytuacyjne nie pozwala mi na takie zachcianki. Ale nie ukrywam, że małą część takich rozwiązań próbuję u siebie zastosować. :P Może chociaż na jednej grządce? Na całości ROD-owskiego poletka nie da się. Ograniczenia regulaminowe co do sadzenia drzew i zachowania odległości od granicy sąsiada mocno ograniczają takie działania. Wybrać jedno zdjęcie? Nie potrafię. Wszystkie idealnie dobrane!
To ideał ogrodu jak dla mnie. Marzy mi sie taki półdziki i wielki a jednak pod dyskretna kontrolą. Pięknie napisany artykuł.
"Nie brakuje malowniczych drzew" zdjęcie z takim podpisem
Taki ogród, takie widoki śnią mi się po nocach.
Dziękuję za komentarze. Gobasiu, Twoje ulubione zdjęcie - ten ogród to przykład dostosowania właściwych gatunków roślin do siedliska, ogród podmokły i ogród suchy w Beth Chatto Gardens. Uwielbiam tam być o każdej porze roku.
Trudno jest wybrać jedno zdjęcie. Każde z nich to kawałeczek niby tego samego a jednak innego miejsca. Każde jest na swój sposób piękne i tajemnicze. Jednak dzisiaj wybieram zdjęcie "Koniecznie woda i łąka jeśli jest miejsce". Chętnie w wirze przedświątecznych prac oderwałabym się od rzeczywistości i posiedziała sobie na tym mostu ze spuszczonymi do wody nogami. Wokoło piękna, ukwiecona łąka. Cud, szczęście przyrodą malowane. Dziękuję Danusiu za ten artykuł i zdjęcia. Fantastyczna odskocznia, fantastyczne doznania.
I ja mimo, że kocham ogrody geometryczne, minimalistyczne, z wielką radością zatopiłam się w lekturze artykułu. Zdjęcie "Bujne zagajniki, idealne schronienie dla wszelkich zwierząt" przypomina mi moje poprzednie miejsce zamieszkania i próby tworzenia właśnie takiego leśnego, naturalnego ogrodu.
Piękny ogród na leśną działkę.
Doczytałam, że Danusia prosiła o wskazanie zdjęcia.
Najbardziej podoba mi się zdjęcie "Podstawową zasadą jest łączenie roślin nieinwazyjnych, występujących w naturze, ponieważ będą one wyglądały najlepiej z tymi do ogrodu sprowadzonymi". Na tym zdjęciu widać połączenie ogrodu naturalistycznego z domem. Ogród prawie wchodzi do domu. Piękne zdjęcie.
Ja wybieram: urokliwą ławkę gdzieś na uboczu. Po całym dniu zgiełku marzę o takim miejscu
Wybrałam kilka zdjęć, na których mam problem z oceną, czy to natura, czy ogród stworzony przez człowieka, nie widzę wyraźnego odcięcia:
"Brak wyraźnych granic trawnika, który "wchodzi" w rośliny". "Malownicza przeplatanka roślin o charakterze "łąkowym"". "Tworzymy piękne, "dzikie" miejsca, przyjazne dla zwierząt i ludzi". "Tajemnicze zakątki w gęstwinie". "Koniecznie woda i łąka jeśli jest miejsce".Choć kilka artykułów w tej tematyce. juz popełniłaś Danusiu, to dziś 15 zdjęcie dla mnie wygrywa :) Ileż popotrzeba pracy i wiedzy, by stworzyć taki zakątek :) Niesamowite :)
Dla mnie zdjęcie pierwsze najpiękniejsze.Gruby pień , strumień i te kępy roślin. Cudowny klimat. Ogród naturalistyczny marzenie. Niestety to musi być duży ogród a mój malutki. Przynajmniej dzięki takim artykułom można chociaż pooglądać:) Dziękuję:)
Dla mnie zdjęcia z wodą, to właśnie te które bym wskazał szczególnie pierwsze, może dlatego że niedaleko mnie są torfowiska po których uwielbiałem chodzić jak byłem mały;) Pozdrawiam fotki ekstra.
Ten artykuł (mix tej tematyki) powstał właśnie dlatego, aby pokazać nowe zdjęcia m.in. Dlatego też, że klimaty takich ogrodów są coraz bardziej na czasie.
Zdjęcie "Ogród naturalistyczny to taki, który doskonale komponuje się z otaczającym krajobrazem" jest przepiękne. Wzbudza tęsknotę za latem, wakacjami, swobodą...
Piękny ogród,jak ja to mówię.. z duszą. Jest trochę sielski, naturalny, rośnie swoim życiem choć pod kontrolą. Nie robi wrażenia takiego sztywnego. Marzy mi się ,ale niestety chyba mam za mało miejsca by stworzyć takie cudo.
Po dwa razy obejrzałam ostatnie relacje - z ogrodów naturalistycznych i z Pettifers. Napisałam pod tym ostatnim, że ma wszystkie cechy ogrodu idealnego. Jednak oświadczam zdecydowanie, że bliższe memu sercu jest oblicze ogrodów przedstawionych w tym artykule. Taki mogłabym mieć! Takie prezentacje naprawdę pomagają określić wizję swojego wymarzonego ogrodu. Danusiu, czy da się według Ciebie stworzyć taki ogród na mniejszej powierzchni? Np. 1000 czy 2000 m2 ? Czy wymaga to większej powierzchni? Szczególnie, gdy działka nie jest otwarta na ładny krajobraz?
Jeśli działka jest otwarta na zapożyczony krajobraz, namiastkę takiego klimatu ogrodowego da się stworzyć, jednak moim zdaniem minimum "oddechu" to ponad 5.000 m2/ Dopiero przy takim areale można poczuć tę "wolność" i wiatr we włosach:)
Zdecydowanie zdjęcia ze stawami z pierwszym na czele :) Podoba mi się również zdjęcie pokazujące żwirową ścieżkę i te z niebieskimi irysami, moimi ulubionymi i bardzo eleganckimi w naturalnych zestawieniach Ale staw wygrywa :)
Do mnie też przemawiają wszystkie zdjęcia, bo tak w duszy mi gra. Zdjęcie z podpisem "rośliny same się wysiewają" zwróciło moją uwagę...ach jak widzę maki i jeszcze pokazane w takiej kolorystyce, to serce mi żywiej oddycha. Uwielbiam nieujarzmione ogrody i dążę do osiągnięcia takiego celu, żeby jak najmniej ingerować w przyrodę. Danusiu dziękuję za piękny artykuł.
To dokładnie taki ogród jaki ja chcę mieć na samej górze. Buziak wielki za podpowiedzi:D:D:D
A jakie rośliny przyciągają ptaki? Jesteśmy na etapie wybierania roślin a chcemy mieć ostoję dla dzikich zwierząt- ptaków, jeży, żab, jaszczurek... wszystkiego. Chętnie przeczytałabym artykuł na ten temat :)
Ptaki przyciągają rośliny, które mają jadalne dla nich owoce lub nasienniki pozostające na zimę. Z krzewów i drzew są to: berberysy, irgi, świdośliwy, mahonie, ostrokrzewy, śnieguliczki, głogi, jarząby, kaliny, borówki, derenie, pigwowce, dzikie róże, czeremchy, dęby, ligustry, rokitniki, jabłonie ozdobne z rajskimi jabłuszkami. Także pozostawione nie ścięte byliny, a nawet chwasty.
Z pnączy bluszcz, hortensja pnąca, powojnik, wiciokrzew, winobluszcz, winorośl pachnąca.
Ważne jest także schronienie, czyli gęste kolczaste krzewy np. ogniki, berberysy, tarniny oraz formowane żywopłoty, gdzie koty i drapieżniki nie będą miały dostępu.
Dzięki:D
Można prosić o spis literatury, bibliografię skąd były wzięte informacje. Byłabym wdzięczna Dziękuję!
Dla stworzenia tego krótkiego opisu nie była mi potrzebna literatura, a obcowanie z przyrodą we własnym ogrodzie (robię to od 47 lat). Czasem zapisuję złote myśli oglądając angielskie programy ogrodnicze lub z bogatej biblioteki czasopism zagranicznych gromadzonych od kilkudziesięciu lat.
Także podróże po Anglii i jej najpiękniejszych ogrodach (zdjęcia i pomysły). Polska literatura w tym zakresie jest można powiedzieć zerowa.
Polska dopiero po uruchomieniu internetu "przejrzała" nieco na oczy i zauważyła, co "Anglia" wie od stuleci. Jako pierwsi w Polsce zaczęliśmy propagować np. domki dla pożytecznych owadów (2010 r.) kiedy o ich istnieniu nie wiedział jeszcze nikt. Byliśmy także producentem 38 modeli. Oglądaj programy angielskie, dowiesz się z nich wielu ciekawych rzeczy.
Polecam także wystawy - Chelsea Flower Show (byłam na 16) oraz Hampton Court Flower Show (4) - tam wiele się można dowiedzieć o światowych trendach (ważny nurt naturalistyczny), które do Polski docierają dopiero za kilka lat.
Zapraszam grupę (przyjmujemy studentów i uczniów szkół architektury krajobrazu) na wykłady/pogadanki z oprowadzaniem po naszym ogrodzie pokazowym Ogrodowisko w Przypkach (mazowieckie).