Pelargonie bezsprzecznie królują na naszych balkonach i tarasach, jako najpopularniejsze rośliny sezonowe kwitnące. Nie przeprowadzono chyba u nas takiego sondażu, ale typuję, że go wygra w cuglach, czyli z dużą przewagą. Może z nią konkurować tylko surfinia.

Sadzę je wszędzie, do skrzynek, donic, wiszących koszy, ustawiając na patio, wieszając w oknach na najbardziej słonecznych stanowiskach. Są niezwykłe wytrzymałe na suszę i łatwe w uprawie. Bogactwo form i kolorów sprawia, że każdy może dobrać swoje ulubione gatunki i odmiany.

Będąc kolejny raz w angielskim ogrodzie RHS Wisley, natknęłam się w szklarni na wystawę tych cudownych roślin.

Stałam jak oniemiała, bo nigdy bym nie przypuszczała, że jest tyle odmian. Po prostu szok. Postaram się chociaż część tych zdjęć Wam pokazać. Dodam, że pochylanie się nad każdą, aby zrobić zdjęcie, sprawiło, że przez tydzień bolał mnie kręgosłup od ciągłego schylania.

Charakterystyka i pochodzenie

Do rodzaju Pelargonium z rodziny Geraniaceae należy ponad 250 gatunków pelargonii. W naturze występują w Afryce Południowej. Te obecnie uprawiane w naszych ogrodach mogą być potomkami południowoafrykańskich gatunków pelargonii zebranych do uprawy pod koniec XVIII wieku.

Na początku lat 70-tych Amerykanie wyhodowali niezwykle atrakcyjne hybrydy, które stały się bardzo popularne w latach 80-tych. Niniejszy artykuł dotyczy gatunków Pelargonium x hortorum (pelargonia pasiasta) i Pelargonium zonale (pelargonia rabatowa), Pelargonium grandiflorum (pelargonia angielska), Pelargonium peltatum (pelargonia bluszczolistna) .

Liście pelargonii są okrągłe, lekko owłosione, mają wyraźne nerwy i dość silnie się rozgałęziają. Kwiaty wznoszą się ponad liście na długich ogonkach. Zebrane są po kilka. Są pojedyncze lub pełne, jednobarwne lub dwubarwne. Paleta kolorów od bieli do odcieni różu, amarantu, czerwieni, pomarańczy i fioletu. Także liście mogą mieć bardzo ozdobne, w atrakcyjnych kolorach, wtedy kwiaty z reguły są niepozorne.

Warunki uprawy i pielęgnacja

Pelargonie uwielbiają suche stanowiska, przepuszczalną, lekko kwaśną lub kwaśną (!) glebę (przyznam, że nie wiedziałam o tym i sadziłam w kompoście własnej produkcji, który na pewno kwaśny nie jest). Wymagają mnóstwo słońca. One kochają słońce.

Tylko te bardziej delikatne i pastelowe lepiej rosną i wyglądają w chłodnych warunkach wiosny i jesieni niż upalnego lata. Pelargonie bluszczolistne będą nam wdzięczne za popołudniowy cień.

Chociaż większość pelargonii uprawia się jako jednoroczne, w naturze są to byliny (strefa 10-11). Aby ulubione odmiany mieć co roku, należy je przenosić do zimnej szklarni na zimowanie lub co roku wykonywać własne sadzonki. W babcinych domach pamiętam także pelargonie na oknach przez cały rok. A więc sprawdza się także jako roślina domowa.

Wiosną sadzę młode rośliny do pojemników, podlewam niezbyt często. Głównym obowiązkiem jest jedynie obrywanie przekwitniętych kwiatów wraz z łodyżkami. Wtedy wyglądają schludnie i obficie kwitną. W sierpniu przycinam, jeśli wyglądają niezbyt zachęcająco po urlopie, zasilam nawozem do roślin kwitnących i przy okazji pobieram sadzonki.

Aby pelargonie obficie kwitły, wymagają systematycznego nawożenia oraz nieustannego czyszczenia z uschniętych kwiatostanów.

Rozmnażanie

Jak rozmnażamy pelargonie wyjaśnia artykuł sprzed lat wszystko po kolei, krok po kroku, jak samodzielnie zrobić sadzonki pelargonii i w jakim terminie. Przeczytajcie jak to się robi, a zaoszczędzicie co roku całkiem sporo pieniędzy.

Najlepiej ukorzeniają się w perlicie lub wermikulicie, gdyż napowietrzają one podłoże i utrzymują wilgoć.

Pelargonie mogą być ukorzenione w wodzie. Ścina się sadzonkę, usuwa wszystkie dolne liście, które mogłyby być w wodzie i wkłada do wody. Gdy wypuści korzenie, sadzi się do ziemi.

Możliwe jest rozmnażanie z nasion, o ile uda się wam je kupić. Trzeba je skaryfikować (uszkodzić łupinkę), następnie wysiać w mieszkaniu, w doniczce, w m-cu styczniu-lutym. Potrzebują wtedy stale wilgotnej (nie mokrej) gleby. Do zakwitnięcia od chwili wysiewu musi upłynąć około 120 dni.

Choroby i szkodniki

Młode rośliny wystawione wiosną na słońce mogą łatwo ulec poparzeniu, dlatego celowe wydaje się wystawianie je najpierw w cieniu, aby powoli przyzwyczajały się do słońca. Także zimą mogą je atakować mszyce. Stosujemy środki dopuszczalne w pomieszczeniach.

Najładniejsze gatunki i odmiany

Szczegółowe opisy najładniejszych odmian przedstawię w całkiem oddzielnym artykule, gdyż tutaj zabrakłoby miejsca. Pelargonie podzielę wtedy na grupy np. pelargonie angielskie, o pachnących liściach, bluszczolistne.

Zastosowanie

Wszechstronne zastosowanie pelargonii czyni je idealnymi kwiatami na każde miejsce w ogrodzie. Dobrze sprawdzą się wszędzie, w doniczkach, koszach, skrzynkach, pojemnikach z odzysku, nawet na rabatach. Mogą występować z innymi pelargoniami, ale najładniejsze będzie połączenie ich z innymi, bujnie kwitnącymi roślinami sezonowymi, a także tymi ozdobnymi z liści lub zwisającymi. Jako towarzystwo polecam petunie, lobelie, begonie, nemezje, kocanki włochate, plektrantusy, bakopy, tojeść rozesłaną 'Aurea'.

Powszechne jest także stosowanie pelargonii rabatowych na skwerach miejskich lub w ulicznych betonowych skrzyniach. Cieszą nasze oczy od maja do jesieni. Są niezmordowane i zawsze niezawodne.

Link do moich książek

Fot. Danuta Młoźniak -Gradenarium

Kopiowanie zabronione