Zawsze wydawało mi się, że różaneczników ciąć nie wolno. Obserwowałam stare, wiekowe drzewa w Anglii czy Niemczech i myślałam sobie, że w Polsce chyba nigdy nie zobaczę takich egzemplarzy. I jak na razie nie zobaczyłam aż tak wielkich drzew.

Podczas moich ogrodowych podróży widziałam też wielokrotnie radykalnie odmłodzone różaneczniki, które w wyniku szczególnie mroźnej zimy zmarzły i musiały zostać przycięte. Potem odrastały i pokazywały światu swoją niesamowitą "wolę walki" i żywotność.

Dlatego postanowiłam zgłębić ten temat. Myślę, że moje okazy rosnące nad geometrycznym stawem też czeka ten zabieg, ponieważ krzewy znacznie się rozrosły i powoli zaczynają zasłaniać lustro wody. Ciągle myślę: "jeszcze nie w tym roku", ale w końcu kiedyś trzeba. Cięcie pozwoli na utrzymanie ładnego pokroju i odpowiedniej wielkości.

Żywopłoty liściaste są tanie i łatwe do wykonania, stanowią tło dla roślin rabatowych, zasłonę i przegrodę przed wzrokiem sąsiadów i przed zimnymi wiatrami, są więc w ogrodzie niezbędne. Stanowią także ważne schronienie dla ptaków, a więc są doskonałe również ze względów ekologicznych.

Wczesna wiosna i późna jesień to dobra pora na sadzenie żywopłotów liściastych z gołym korzeniem. Oferta w szkółkach jest wtedy bogata. Sadzonki takie często leżą zadołowane w ziemi i powiązane w pęczki. Jeśli chodzi o cenę - również jest korzystna. To najtańszy żywopłot, co jest bardzo istotne, gdy mamy do obsadzenia dużą działkę.

Astilbe to długo kwitnące byliny z rodziny Saxifragaceae, z kwiatostanami podobnymi do pierzastych pióropuszy, w miękkich odcieniach bieli, jasnego i ciemnego różu, fuksji, bordo i lawendy. Ukazują się one w zależności od odmiany od połowy czerwca do września i trzymają sztywno na wysokich łodygach, wyrastających powyżej strefy liści. Na jednej roślinie może ich być kilkadziesiąt. Po przekwitnięciu stają się brązowe.

Liście mają podobne do paproci, pierzaste, głęboko klapowane, ażurowe, umieszczone na długich ogonkach liściowych. U odmian o ciemnych kwiatach ogonki podbiegają czerwienią. Znanych jest około osiemnastu gatunków Astilbe.

To jedne z najłatwiejszych roślin dla początkujących ogrodników. Uatrakcyjnią wilgotne i cieniste zakątki ogrodu lub miejsca pod drzewami.

Zbliża się czas ogrodowych zakupów roślinnych. Nasze szkółki oferują na wiosnę ogromny wachlarz roślin, które "szepczą" do ucha: "Kup mnie". Ale czy są warte zachodu?

Zapewne nikt się nie oprze nowościom lub roślinom, o których marzy, więc na pewno przydadzą się wskazówki, jak kupować zdrowe rośliny. Jak je rozpoznać wśród tych nieodpowiednich, jak nie stracić pieniędzy z powodu pochopnych decyzji?

To bardzo ważne, bo wpływa na mądre wydawanie pieniędzy przeznaczonych na ogród. Poniżej przedstawię moje osobiste doświadczenia i zasady sprawdzania, czy rośliny są zdrowe.

Verbena bonariensis (werbena patagońska) jest dobrym przykładem pięknej, subtelnej rośliny, która swą sławę zawdzięcza niewątpliwie niezwykłej elegancji i temu, że nadaje rabacie wyrafinowania i koloru, który znakomicie uzupełnia każdy kwiat. Dzięki temu nie jest konkurencją, a tłem i podkreśleniem.

Ta roślina została sprowadzona z Ameryki Południowej (Kolumbia, Brazylia, Argentyna i Chile) na rabaty ogrodów Europy w 1832 roku. W naturze rośnie wzdłuż brzegów i wewnątrz wilgotnych lasów. Od razu zyskała duże uznanie, dzięki swej wszechstronności i uzyskała z czasem medal Royal Horticultural Society.

W naszym klimacie jest rośliną jednoroczną, jednak dzięki rozsiewaniu nasion, jest w stanie utrzymać wielkie skupiska przez wiele lat.

Vanda to rodzaj z rodziny storczyków (Orchidaceae), które są bardzo wysoko cenione ze względu na bardzo duże i efektowne kwiaty, w dodatku pachnące, niezwykle trwałe i intensywnie kolorowe, często w nieregularne plamki.

Rodzaj Vanda liczy około 50 gatunków. Przeważnie w naturze są epifitami, często rosną na skałach i rzadziej w ziemi. Miejsca ich występowania to Indie, Himalaje, Azja, Indonezja, Filipiny, Nowa Gwinea, południowe Chiny i północna Australia.

Budowa tych roślin różni się w zależności od typu środowiska, w którym żyją, ale większość posiada dobrze rozbudowane korzenie powietrzne, którymi pobierają wilgoć i składniki pokarmowe. Nie mają pseudobulw lecz skórzaste, odporne na suszę liście.

Ogród przyjemnie pachnący natychmiast kojarzy nam się z różami. Wszak to królowa kwiatów i mało jest róż, które nie pachną. To one od wieków sprawiają, że nasze zmysły są pobudzane w pozytywny sposób, sprawiają nam wiele przyjemności i przyciągają do ogrodu. Jednak zapach w ogrodzie to nie tylko róże. Jest przecież tyle innych kwiatów wydzielających cudowną woń. Jedne pachną cały dzień, inne tylko nocą, albo kiedy słońce schowa się za horyzont.

Oprócz kwiatów, które pachną same z siebie, mamy także wiele roślin o wonnych liściach. Zapach wydziela się, gdy ich dotykamy, albo potrącamy niechcący, gdy obok przechodzimy (bodziszki, macierzanki, melisa). Wtedy uwalniają się olejki eteryczne i czujemy silny lub delikatny aromat, który wzbogaca gamę ogrodowych zapachów. Nutka zapachowa liści jest zgoła inna, często ma aromat cytryny, mięty lub inny, bardziej agresywny. Kwiaty w większości są bardziej delikatne i przyjemnie słodkie.

Ogród z roślinami odpornymi na suszę ma rację bytu, gdy nie mamy możliwości podlewania. Może to być spowodowane położeniem ogrodu poza naszym miejscem zamieszkania, kiedy odwiedzamy go nadzwyczaj rzadko, czasem raz na miesiąc, albo rzadziej.

Inny powód to sucha i przepuszczalna gleba, gdzie woda natychmiast wsiąka i odparowuje lub rośliny umiejscowione są na skarpie, gdzie woda natychmiast spływa. Jeszcze inny powód - zakaz podlewania, kiedy mieszkamy w rejonie, gdzie braki wody są na porządku dziennym i podlewanie jest zabronione. W moim przypadku zdarzyło się to tylko raz na kilka lat, kiedy lato było szczególnie suche.

Jeśli nasz ogród mieści się w tych ramach, powinniśmy posadzić właściwe rośliny, odporne na suszę, bo to jedyny sposób na efektowny ogród. Jednak musimy im zapewnić podlewanie po posadzeniu i w pierwszych tygodniach czy miesiącach, zanim się dobrze zakorzenią.

Trawy ozdobne są wspaniałym i wdzięcznym dodatkiem dla podkreślenia urody wszystkiego, co w ogrodzie rośnie. Na pewno się nie pomylę jeśli stwierdzę, że ogród stanie się magiczny, gdy je posadzimy. Wielokrotnie się o tym przekonałam, że wystarczy dodać kilka zjawiskowych kęp i metamorfoza gotowa.

Przekonajcie się na pewno na przykładzie własnego ogrodu, gdy tylko zastosujecie w kompozycjach trawy. Są one w stanie wprowadzić na nasze rabaty ruch, delikatny pokrój, efekt poświaty i doskonałą fakturę. Żadna inna roślina tego w tak doskonały sposób nie zrobi.

Polecane przeze mnie gatunki traw znajdują się w artykule Jakie gatunki wybrać.

Zastosowanie turzyc (Carex) w ogrodach testuję już od co najmniej dwudziestu lat. Zachwyciły mnie wtedy najbardziej ekscentryczne, brązowego koloru odmiany, wprowadzane na nasz rynek ogrodniczy. Z innych podstawowych, dostępnych gatunków można się było dopatrzeć odcieni brązu, cynamonu, miedzi, pomarańczy, złota lub zieleni.

Uprawiałam je głównie w donicach i kupowałam co roku, ponieważ mimo chowania roślin do namiotu na zimę, nie przetrwały ostrych mrozów. Potem było kilka lat przerwy, klimat chyba nieco się ocieplił, aż zaczęłam sadzić odmiany paskowane, aby po licznych wycieczkach do ogrodów angielskich całkowicie je pokochać. Stało się to głównie za sprawą Carex elata 'Aurea' - niesamowitej rośliny, po prostu doskonałej.