Jesień to czas, gdy dni stają się co raz krótsze, a noce chłodniejsze. Jednak dla wielu właścicieli ogrodów to właśnie jesień jest najpiękniejszą porą roku. Smutek jaki odczuwamy na wspomnienie uciekającego lata, rekompensuje nam widok bogactwa barw kwiatów i traw.

Łagodne jesienne słońce zachęca do korzystania z ostatnich możliwości relaksu czy prac w ogrodzie na świeżym powietrzu. Warto wtedy zadbać o otoczenie wokół, by na każdym kroku przypominać sobie o niezwykłości tej pory roku i nie dać się melancholii, którą potęguje świadomość nadchodzącej zimy.

Ogrody modelowe w Appeltern pokazały nam tyle niesamowitych pomysłów, aż mi zabrakło miejsca w galerii zdjęciowej. Dlatego w kolejnej części chciałabym pokazać przeróżne dekoracje na jesień i zimę, które bez żadnych nakładów finansowych można zebrać we własnym ogrodzie lub lesie i co najważniejsze, samemu udekorować stół ogrodowy lub taras.

Artykuł został napisany dla miesięcznika "Murator" i opublikowany w numerze 11/2010 w dziale Zapytaj Eksperta.

Właściciele ogrodów często zastanawiają się, gdzie jeszcze coś posadzić, gdy miejsce na rabatach praktycznie się już skończyło. Okazuje się, że jest rozwiązanie. Wystarczy przyjrzeć się nawierzchniom, może uda się wyjąć kilka płyt albo kostek. Jeśli jeszcze nie mamy chodników i podjazdów - tym lepiej. Zielone fugi są wspaniałym rozwiązaniem dla naszego otoczenia. Normalne chodniki są trudne w utrzymaniu bez chwastów, Trzeba wyrywać albo opryskiwać herbicydem.

A może by tak specjalnie obsadzić lub obsiać je kwitnącymi bylinami lub trawą? Dodamy uroku naszemu ogrodowi i zwiększymy ilość roślin. Wg mnie taka poprzerastana nawierzchnia wygląda efektownie i pomysłowo, Często rośliny z ogrodu same się wysiewają i wyrastają w najbardziej nieoczekiwanych miejscach.

Niedawno przedstawiałam portrety roślin cebulowych kwitnących jesienią oraz roślin rzadkich, mało znanych. Chciałabym przedstawić dalszy ciąg roślinnych rarytasów, które warto uprawiać, jeśli tylko możemy je zdobyć, ale które niekoniecznie u nas zimują w gruncie. To oznacza, że sporo przy nich pracy.

Są ogrodnicy, których pociągają eksperymenty z nowymi roślinami, chęć wypróbowania czy warto je uprawiać. Ja do takich ogrodników należę, zanim coś posadzę w cudzym ogrodzie, najpierw sprawdzam we własnym.

Ma to dobre strony, jeśli coś zmarznie, jakoś muszę przeboleć, ale nie narażam innych osób na stratę, chyba że sami zdecydują się na posadzenie wrażliwych kwiatów. Lubię wszelkie ciekawostki, zwłaszcza jeśli kwitną na biało, bo to mój ulubiony kolor w ogrodzie w połączeniu z zielenią o różnych odcieniach. Popatrzcie sami, może jakieś rośliny Wam też się spodobają.

Ogrody modelowe w Appeltern (plan ogrodów) powstały na 15 hektarach podmokłych terenów. Znajduje się tutaj ponad 200 małych, odrębnych ogródków. Sporo jest autorskich projektów różnych znanych architektów krajobrazu. Pomysł na takie ogrody zrodził się po to, aby inspirować i pomagać wszystkim stworzyć swoją idealną oazę zieleni w ogrodzie, na tarasie, czy na balkonie. Wszędzie jest to możliwe.

Wzorując się na modelowych ogrodach można zrobić szkic ulubionego ogrodu, można zakupić przykładowe projekty, można też wybrać materiały do wykonania i wszystkich producentów roślin i materiałów użytych w danym ogrodzie. Informacja o tym jest bardzo szczegółowa, od publikacji znajdujących się w bibliotece i porad w Centrum Doradztwa, aż po zakup gotowego projektu.

Każdy, kto kiedykolwiek mieszkał na wsi zgodzi się ze stwierdzeniem, że jest to miejsce, gdzie jak nigdzie indziej można doświadczyć bliskiego kontaktu z naturą.

Ograniczony dostęp do materiałów, brak czasu, lenistwo, a być może zwykła niewiedza sprawiły, że ogrody wiejskie pozostawione właściwie samym sobie, zyskały tak niepowtarzalny charakter. Przez lata kształtowały swój wizerunek zarastając gdzie i czym się da, całkiem niechcący stając się wreszcie odrębną dziedziną, kultywowaną i rozpowszechnianą przez niektórych architektów krajobrazu, jako oddzielny styl zwany rustykalnym. Co jednak, jeśli na wsi nie mieszkamy?

Felbrigg Garden to posiadłość z XVII wieku, mieszanka luksusu i przytulności, ukryty klejnot, a przy tym zbiór ogrodowych wnętrz, gdzie każdy znajdzie coś, co lubi: kwiaty, warzywa, kompozycje, szklarnie z roślinami, zwierzęta, które swobodnie chodzą sobie pośród kwiatów. Ogrody, na zewnątrz bardzo dekoracyjne, są jednocześnie użytkowe. Otoczone murem, dostarczają owoców i warzyw do tutejszej restauracji, kwiatów do wnętrz, a dla odwiedzających nieustannej inspiracji o różnych porach roku. Obiekt znajduje się pod opieką National Trust.

Zabytkowy budynek mieści zbiory szkła, porcelany oraz książek. Ilekroć jestem w kolejnym ogrodzie w Anglii, ciągle mnie zadziwia to, że w każdym jest mnóstwo ludzi chętnych go zwiedzić. Ogrody, nawet te mniej ciekawe, cieszą się zainteresowaniem. Ten zaliczam do kategorii mniej ciekawych pod względem kompozycji roślinnych, jednak zainteresował mnie ze względu na połączenie kwiatów z warzywami i rozmaitość wszelkich żywych stworzeń domowych.

Ten niewielki pokazowy ogród przy znanej szkółce róż Petera Bealesa nie był imponujący, ale bardzo przyjemnie się po nim chodziło z racji posadzonych tam róż oraz sporego i ciekawego stawu z mostkiem, gdzie pływające ryby przyciągały uwagę wszystkich odwiedzających.

Zwiedzanie jak zwykle rozpoczęłyśmy od rekonesansu wśród oferowanych w szkółce roślin. Na stołach wyeksponowano kolorowe cyklameny, bratki, ozdobne kapusty oraz mnóstwo cebulowych, ale w końcu zostawiłyśmy centrum ogrodnicze na deser. Oprócz roślin można tu znaleźć wszystko, co służy do upiększania ogrodu: donice, narzędzia, budki lęgowe, pożywienie dla ptaków, nawet domki dla owadów były dostępne. Pobiegłyśmy poznać, co rośnie w ogrodzie głównie różanym, jak na szkólkę róż przystało.

Lavenham odwiedziliśmy jako dodatek do angielskich ogrodów przy okazji przemierzania hrabstwa Suffolk. Jest ono określane jako jedna z najpiękniejszych średniowiecznych wiosek w Anglii z zabytkowymi budynkami i ulicami, położona na zachodnim brzegu rzeki Brett. Wystarczy wysiąść z samochodu i od razu czujemy niezwykłość tego miejsca.

Będąc we wrześniu w Anglii i zwiedzając ogrody w Sissinghurst, zobaczyłam kwitnące zimowity na trawniku i nagle doznałam olśnienia! Otóż jak mogłam o nich zapomnieć i o jesiennych krokusach? Tysiącami sadzę rośliny cebulowe kwitnące wiosną, ale co z jesienią?

A w Sissinghurst i nie tylko, bo w innych ogrodach też, kwitły zimowity oraz różne inne jesienne rarytasy, i to jak! Zachwyciłam się tym nie koszonym trawnikiem, prawie łąką kwiatową z fioletowymi kępami.

Po powrocie natychmiast pojechałam do najbliższego sklepu ogrodniczego w ich poszukiwaniu. W jednym ze sklepów znalazłam bulwy zimowitów różowych, kwitnące bez ziemi, a w innym bulwy zimowitów kwitnących na biało. Nabyłam kilkanaście z nich i posadziłam na swojej podłużnej bylinowej rabacie.